یکی از بازارهای بسیار مهم بورس کالا بازار فیزیکی آن است. ماهیت این بازار از حیث تحویل کالا شبیه به بازار سنتی است؛ البته با این تفاوت که قوانین و سازوکارهای مخصوص و مشخص خود را دارد. ماهیت بازار کالا به این ترتیب است که تولیدکنندگان مواد خام مانند پتروشیمی ها و فلزات و محصولات کشاورزی و…. که به اصطلاح در بازار فیزیکی بورس کالا به آن ها عرضه کننده گفته می شود، تولیدات خود را در بازار فیزیکی بورس کالا عرضه می کنند. مصرف کنندگان مواد اولیه نیز که به اصطلاح تولید کنندگان هستند، این مواد اولیه را با سازوکار مخصوص بازار خریداری می کنند. تفاوت بازار فیزیکی با بازار سنتی در قوانین حاکم بر آن و ساز و کار خرید آن و قیمت های شفاف آن است. طبق تقسیم بندی که تا الان صورت گرفته، گروه های کالایی که تا الان معامله شده اند شامل موارد زیر هستند:
نحوه ورود به بازار فیزیکی بورس کالا
- نحوه ورود به بازار فیزیکی برای عرضه کنندگان:
عرضه کنندگان برای ورود به بورس کالا نیاز به پذیرش محصول خود در بورس کالا دارند. برای پذیرش کالا در بازار فیزیکی یا به اصطلاح بازار اصلی لازم است عرضه کنندگان مدارک موردنیاز بورس کالا را تکمیل کنند. در ادامه کمیته ای تحت عنوان هیئت پذیرش در مورد این درخواست تصمیم گیری خواهند کرد. لازم به ذکر است، هیئت پذیرش حداکثر ظرف ۳۰ روز پس از دریافت گزارش و مستندات مربوط از بورس، نظر کتبی خود را با ذکر دلایل مبنی بر تائید یا رد پذیرش کالا، از طریق بورس به متقاضی اعلام می کند.
- نحوه ورود به بازار فیزیکی ا برای خریداران:
برای تعریف خریداران در بازار فیزیکی بورس کالا باید به شرایط بازار آن کالا توجه داشت. در بازار فیزیکی، عرضه کنندگان شرایط خرید را برای خریداران تعریف می کنند. با توجه به افزایش تقاضا برای کالاهای عرضه شده در این بازار و همچنین توجه به آسیب شناسی که از طرف بورس کالا و سازمان صنعت و معدن صورت گرفته، در ۹۹% موارد، تولیدکنندگان (مصرف کنندگان نهایی) کالا را از بورس کالا خریداری می کنند. در بازار فیزیکی خریداران را به دو دسته خریداران خارجی و داخلی تقسیم می کنند. قبل از اینکه به این دودسته بپردازیم با توجه به قوانین جدید از سوی مدیریت نظارت بر کارگزاران، لازم است تمامی مشتریان جدیدی که قصد گرفتن کد معاملاتی جهت خرید از بازار فیزیکی را دارند در سامانه سجام ثبت نام کنند؛ سپس اقدام به کد گیری کنند. مشتریان به دو دسته مشتریان حقیقی و حقوقی تقسیم می شوند:
- مشتریان حقیقی:
برای دریافت کد معاملاتی مشتریان حقیقی، لازم است مشتری بعد از ثبت نام در سامانه سجام مراحل زیر را انجام دهد:
- درخواست کتبی به کارگزار جهت گرفتن کد
- تکمیل فرم کد گیری مشتریان حقیقی بازار فیزیکی
- تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقیقی بازار فیزیکی
- ثبت نام در سایت دارایی و امور مالیاتی و ارسال کد رهگیری به کارگزار
- کپی شناسنامه و کارت ملی
- ارسال پروانه بهره برداری درصورتی که پروانه بهره برداری به نام شخص حقیقی باشد.
- مشتریان حقوقی
به منظور دریافت کد معاملاتی مشتریان حقوقی نیز لازم است مشتری ابتدا در سامانه سجام ثبت نام کند. سپس به منظور تکمیل ثبت نام مراحل زیر را انجام دهد:
- درخواست کتبی به کارگزاری جهت گرفتن کد
- تکمیل فرم کد گیری مشتریان حقوقی بازار فیزیکی
- تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقوقی بازار فیزیکی
- ارائه مدارک مربوط به شرکت شامل: اساسنامه، روزنامه رسمی آخرین تغییرات شرکت، آخرین روزنامه رسمی در مورد اعضا هیئت مدیره و دارندگان امضا مجاز شرکت، شناسنامه و کارت ملی صاحبان امضا مجاز، رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت
- آخرین صورت های مالی حسابرسی شده به همراه گزارش حسابرس و بازرس قانونی صرفاً جهت احراز فعال بودن اشخاص حقوقی
- پروانه بهره برداری درصورتی که واحد تولیدی باشد.
- ثبت نام در سامانه انبارها
کد گیری برای اشخاص خارجی
- اشخاص حقیقی خارجی:
-
- درخواست کتبی به کارگزار
- تکمیل فرم کد گیری مشتریان حقیقی بازار فیزیکی
- تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقیقی بازار فیزیکی
- گذرنامه معتبر کشور متبوع
- اشخاص حقوقی خارجی:
-
- درخواست کتبی به کارگزاری جهت گرفتن کد
- تکمیل فرم کد گیری مشتریان حقوقی بازار فیزیکی
- تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقوقی بازار فیزیکی
- ارائه مدارک ثبت یا تأسیس شرکت عبارتند از: گواهی تأسیس یا مدرک مشابه، اساسنامه یا مدرک مشابه، مدارک مشخصات و حدود اختیارات صاحبان امضا مجاز شخص حقوقی، مدارک مربوط به مجوز فعالیت در کشور متبوع که به تائید کنسولگری ایران رسیده باشد.
- مدارک مثبت مالی (صورت های مال حسابرسی شده یا مدرک مشابه) به تشخیص بورس
چه کالاهایی در بازار فیزیکی بورس کالا عرضه می شوند؟
در جدول زیر سعی شده که خلاصه ای از انواع کالاهایی که در بازارهای مختلف بورس فیزیکی کالا عرضه می شود ارائه گردد:
خرید از بازار فیزیکی بورس کالا
مراحلی که یک مشتری برای انجام خرید از بازار فیزیکی بورس کالا باید طی کند شامل:
- گرفتن کد از کارگزار منتخب
- معرفی یک حساب وکالتی جهت خرید و واریز ۱۰ درصد وجه ارزش قرارداد به حساب وکالتی تا زمان مشخص شده در روز معامله
- ارسال سفارش خرید به کارگزار و امضای دستور خرید و ارسال آن برای کارگزار خود تا قبل از معامله
در صورت خرید از بورس کالا مراحل زیر تا تحویل کالا باید طی شود:
- تسویه خرید: بعد از خرید ۱۰ درصد ارزش قرارداد از حساب مشتری برداشته می شود و ۹۰ درصد باقی مانده، طی یک اعلامیه خریدی به خریدار اعلام و تا زمان مشخص شده در اعلامیه خرید مشتری باید به حساب بورس کالا واریز کند.
- ارسال ثبت خریدار به کارگزار فروشنده: بعد از تسویه، کارگزار خریدار، نامه ی باربری خریدار را به کارگزار فروشنده اعلام می کند و به همراه مدارک موردنیاز جهت بررسی و گرفتن حواله برای کارگزار فروشنده ارسال می کند.
- حواله: کارگزار فروشنده ثبت ارسالی از طرف کارگزار خریدار را به همراه مدارک ارسالی بررسی کرده و پس از تائید برای فروشنده ارسال می کند. فروشنده نیز پس از بررسی های لازم، شماره حواله را به کارگزار خود (کارگزار فروشنده) اعلام می کند و از طریق کارگزار خریدار این شماره حواله به مشتری اعلام می شود و مشتری اقدام به بارگیری کالای خریداری شده می کند.
سخن آخر
در این مقاله توضیحاتی در خصوص انواع کالاهای مورد معامله در بازار فیزیکی بورس کالا ارائه شده است. مشتریان این بازار به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم می شوند. هر یک از این گروه ها روش متفاوتی برای اخذ کد معاملاتی بورس کالا دارند. پس از دریافت کد معاملاتی، خریداران و فروشنده ها از طریق ارسال سفارش به کارگزاری خود اقدام به معامله محصول و کالای موردنظر می کنند.
نظر شما درباره این مقاله چیست؟
0 نفر به این مقاله میانگین امتیاز0 دادهاند.
شما چه امتیازی میدهید؟