نرم افزار متا استاک (MetaStock) یکی از قدیمی‌ترین و قدرتمندترین ابزارهای تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی است که با وجود ظهور رقبای مدرن، همچنان جایگاه ویژه‌ای در میان تحلیلگران حرفه‌ای و قدیمی دارد. این نرم‌افزار که محصول شرکت Refinitiv (زیرمجموعه گروه بورس اوراق بهادار لندن) است، بیش از سه دهه به عنوان یک استاندارد صنعتی برای تحلیل نمودارها، بک‌تست استراتژی‌ها و اسکن بازار شناخته می‌شود. در این راهنمای جامع، به صورت کاملاً کاربردی و فنی، از آموزش نصب متا استاک و انتقال دیتا به متا استاک گرفته تا معرفی ابزارهای پیشرفته آن را پوشش خواهیم داد.

لازم به ذکر هست که نسخه ی تحت وب برای کاربران ایرانی قابلیت ریجستر ندارد

متا استاک چیست؟

به زبان ساده، MetaStock یک پلتفرم تحلیلی دسکتاپ است که به معامله‌گران اجازه می‌دهد داده‌های بازارهای مالی را به صورت آفلاین (End-of-Day) یا بلادرنگ (Real-Time) تحلیل کنند. برخلاف پلتفرم‌های تحت وب مانند TradingView، قدرت اصلی متا استاک در پردازش داده‌های محلی (Local)، فرمول‌نویسی بسیار پیشرفته و قابلیت‌های بک‌تستینگس عمیق نهفته است. این ویژگی‌ها به تحلیلگران اجازه می‌دهد بدون نیاز به اتصال دائمی به اینترنت و با کنترل کامل بر روی داده‌های خود، استراتژی‌های معاملاتی پیچیده‌ای را طراحی و آزمایش کنند.

تصویر وبسایت متا استاک

تفاوت متا استاک با تریدینگ‌ویو و آمی‌بروکر

برای درک بهتر جایگاه این نرم‌افزار، مقایسه آن با دو رقیب اصلی ضروری است:

ویژگی
متا استاک (MetaStock)
تریدینگ‌ویو (TradingView)
آمی‌بروکر (AmiBroker)
نوع پلتفرم
دسکتاپ (ویندوز)
تحت وب و اپلیکیشن موبایل
دسکتاپ (ویندوز)
مدل داده
آفلاین (EOD) و بلادرنگ (R/T)
عمدتاً آنلاین و بلادرنگ
عمدتاً آفلاین (EOD)
جامعه کاربری
تحلیلگران حرفه‌ای و قدیمی
معامله‌گران مدرن و شبکه‌های اجتماعی
برنامه‌نویسان و کوانت‌ها
نقاط قوت
فرمول‌نویسی، Expert Advisors، بک‌تست
رابط کاربری مدرن، ابزارهای اجتماعی
سرعت بالا، زبان اسکریپت‌نویسی (AFL)
مناسب برای
تحلیل عمیق، تست استراتژی‌های پیچیده
تحلیل سریع، اشتراک‌گذاری تحلیل‌ها
توسعه سیستم‌های معاملاتی الگوریتمی

کاربرد اصلی متا استاک، تحلیل آفلاین (End-of-Day) و استفاده از ابزارهای قدرتمندی مانند The Explorer برای اسکن کل بازار بر اساس شروط تعریف‌شده و System Tester برای ارزیابی عملکرد استراتژی‌ها در گذشته است.

تفاوت متا استاک با تریدینگ‌ویو و آمی‌بروکر

حداقل سیستم مورد نیاز و راهنمای دانلود متا استاک برای ویندوز

برای دانلود متا استاک برای ویندوز و نصب آن، ابتدا باید اطمینان حاصل کنید که سیستم شما حداقل مشخصات سخت‌افزاری لازم را دارد. اگرچه متا استاک نرم‌افزار سنگینی نیست، اما برای پردازش سریع داده‌ها، به‌ویژه هنگام بک‌تست، داشتن یک سیستم مناسب ضروری است.

مشخصات سخت‌افزاری لازم:

  • سیستم‌عامل: ویندوز ۱۰ یا ۱۱ (نسخه ۶۴ بیتی)
  • پردازنده (CPU): دو هسته‌ای یا بالاتر (پیشنهاد: Core i5 یا معادل آن)
  • حافظه رم (RAM): حداقل ۴ گیگابایت (پیشنهاد: ۸ گیگابایت یا بیشتر)
  • فضای ذخیره‌سازی: حداقل ۱ گیگابایت فضای خالی
  • اتصال اینترنت: برای دانلود اولیه و دریافت داده‌ها

نکات مهم قبل از نصب (نسخه‌های کرک شده vs نسخه اصلی)

در ایران، بسیاری از کاربران به دلیل محدودیت‌ها به سراغ نسخه‌های کرک شده می‌روند. اگرچه این نسخه‌ها رایگان هستند، اما ریسک‌های جدی به همراه دارند.

هشدار امنیتی:
استفاده از نسخه‌های کرک شده نرم افزار متا استاک می‌تواند سیستم شما را در معرض بدافزارها، ویروس‌ها و باج‌افزارها قرار دهد. این فایل‌ها اغلب توسط افراد ناشناس دستکاری شده‌اند و هیچ تضمینی برای عملکرد صحیح یا امنیت آن‌ها وجود ندارد. توصیه اکید ما، استفاده از نسخه اصلی یا حداقل دانلود از منابع بسیار معتبر است.

آموزش نصب متا استاک معمولاً ساده است و با چند کلیک انجام می‌شود. پس از دانلود فایل نصب، آن را اجرا کرده و مراحل را تا انتها دنبال کنید. چالش اصلی، بخش بعدی یعنی انتقال دیتا به متا استاک است.

آموزش گام‌به‌گام انتقال دیتا به متا استاک

یکی از بزرگترین چالش‌های کاربران ایرانی با نرم افزار متا استاک، انتقال دیتا به متا استاک است. از آنجایی که این نرم‌افزار به صورت پیش‌فرض به دیتای بورس تهران متصل نیست، باید داده‌ها را به صورت دستی وارد (Import) کرد. این کار از طریق ابزار جانبی The Downloader انجام می‌شود که همراه با متا استاک نصب می‌گردد.

کار با ابزار The Downloader

این ابزار به شما اجازه می‌دهد فایل‌های متنی با فرمت‌های مختلف (مانند .csv یا .txt) را به فرمت اختصاصی متا استاک تبدیل کنید. فرض کنید شما داده‌های روزانه یک سهم را در یک فایل اکسل یا CSV در اختیار دارید که شامل ستون‌های تاریخ (Date)، قیمت باز شدن (Open)، بالاترین قیمت (High)، پایین‌ترین قیمت (Low)، قیمت بسته شدن (Close) و حجم معاملات (Volume) است.

مراحل تبدیل فایل:

ابتدا نرم‌افزار The Downloader را اجرا کنید. تصویر زیر محیط اولیه این برنامه را نشان می‌دهد.

مرحله ی اول تبدیل فایل

 باز کردن پنجره تبدیل (Convert) و انتخاب فایل‌ها

از منوی Tools گزینه Convert را انتخاب کنید. در پنجره باز شده (تصویر زیر)، فایل منبع خود (مثلاً فایل CSV) را در قسمت Source و مسیر ذخیره فایل خروجی را در قسمت Destination مشخص کنید. توجه داشته باشید که File type در قسمت منبع باید ASCII Text باشد.

 باز کردن پنجره تبدیل (Convert) و انتخاب فایل‌ها

تعریف فرمت فایل متنی

با کلیک بر روی OK در پنجره قبل، پنجره تعریف فرمت باز می‌شود (تصویر زیر). در اینجا باید به برنامه بگویید که هر ستون فایل شما مربوط به کدام داده است. همانطور که در تصویر می‌بینید، برای فایل نمونه ما، ستون اول به عنوان Date با فرمت YMD (سال، ماه، روز) تعریف شده است. سایر ستون‌ها نیز به ترتیب به قیمت‌های باز، بالا، پایین، بسته و حجم اختصاص یافته‌اند.

تعریف فرمت فایل متنی

مشاهده نتیجه در متا استاک

پس از تایید و انجام عملیات تبدیل، فایل داده شما آماده استفاده در متا استاک است. تصویر زیر نمودار یک سهم (با نماد فرضی “FOLAD”) را نشان می‌دهد که داده‌های آن از طریق همین روش وارد نرم‌افزار شده است.

مرحله ی چهارم تبدیل فایل

با دنبال کردن این مراحل، می‌توانید به راحتی داده‌های بورس تهران یا هر داده مالی دیگری را که در فرمت متنی در اختیار دارید، به نرم‌افزار قدرتمند متا استاک منتقل کرده و از ابزارهای تحلیل تکنیکال آن بهره ببرید.

حالا پنجره‌ای برای تعریف فرمت فایل متنی باز می‌شود. در این بخش باید به متا استاک بگویید هر ستون در فایل شما مربوط به کدام داده است. اینجاست که مشکل اصلی کاربران ایرانی یعنی فرمت تاریخ، بروز می‌کند.

نحوه تبدیل فایل‌های Excel/CSV بورس تهران

داده‌های بورس تهران که از سایت‌هایی مانند TSETMC دریافت می‌شوند، معمولاً دارای تاریخ شمسی (هجری شمسی) هستند. متا استاک به صورت پیش‌فرض تاریخ میلادی را تشخیص می‌دهد. برای حل این مشکل دو راه وجود دارد:

  1. تبدیل تاریخ در اکسل: قبل از انتقال به The Downloader، یک ستون جدید در فایل اکسل خود ایجاد کرده و با استفاده از فرمول‌های تبدیل تاریخ یا افزونه‌ها، تاریخ‌های شمسی را به میلادی تبدیل کنید. سپس فایل را به صورت CSV ذخیره کرده و در The Downloader وارد نمایید.
  2. استفاده از اسکریپت‌های کمکی: برخی برنامه‌نویسان اسکریپت‌هایی (مثلاً با پایتون) نوشته‌اند که به صورت خودکار فایل‌های CSV بورس تهران را دریافت، تاریخ آن‌ها را تبدیل و فرمت مورد نیاز متا استاک را تولید می‌کنند.

نکته رقابتی: حل مشکل تاریخ شمسی/میلادی

پس از اینکه فایل شما دارای تاریخ میلادی با فرمت صحیح (مانند YYYY/MM/DD یا MM/DD/YY) شد، در پنجره تنظیمات Convert در The Downloader، باید به ترتیب ستون‌ها را به نرم‌افزار معرفی کنید. برای مثال:

  • Field 1: Date (تاریخ)
  • Field 2: Open (قیمت باز شدن)
  • Field 3: High (بالاترین قیمت)
  • Field 4: Low (پایین‌ترین قیمت)
  • Field 5: Close (قیمت بسته شدن)
  • Field 6: Volume (حجم معاملات)

با تنظیم صحیح این موارد و کلیک روی OK، فایل داده شما با موفقیت به فرمت متا استاک تبدیل شده و آماده تحلیل در نرم‌افزار اصلی است.

آشنایی با محیط کاربری و ابزارهای تحلیل

پس از انتقال دیتا به متا استاک، نوبت به بخش جذاب ماجرا، یعنی تحلیل با استفاده از ابزارهای قدرتمند یا PowerTools می‌رسد. این مجموعه ابزارها، وجه تمایز اصلی نرم افزار متا استاک هستند.

معرفی Expert Advisor، The Explorer و System Tester

  • Expert Advisor (مشاور متخصص): این ابزار به شما اجازه می‌دهد دانش و تحلیل خود را به صورت یک سیستم معاملاتی هوشمند درآورید. می‌توانید مجموعه‌ای از قوانین و شروط (مثلاً: “اگر RSI زیر ۳۰ رفت و میانگین متحرک ۵ روزه، میانگین ۲۰ روزه را به بالا قطع کرد، سیگنال خرید صادر کن”) را تعریف کنید. Expert Advisor این قوانین را روی نمودار اعمال کرده و به صورت خودکار نقاط ورود و خروج را با علائم گرافیکی به شما نمایش می‌دهد.
  • The Explorer (کاوشگر): این ابزار یک اسکنر بازار بسیار قدرتمند است. با استفاده از The Explorer، می‌توانید کل سهام موجود در دیتابیس خود را بر اساس شروط تعریف‌شده در Expert Advisor اسکن کنید. برای مثال، می‌توانید از آن بخواهید “تمام سهامی را پیدا کن که در صف خرید هستند و همزمان، اندیکاتور MACD آن‌ها سیگنال مثبت صادر کرده است.” این ابزار در زمان شما برای یافتن فرصت‌های معاملاتی صرفه‌جویی چشمگیری می‌کند.
  • System Tester (آزمایشگر سیستم): این ابزار به شما امکان می‌دهد استراتژی‌های معاملاتی خود (که در Expert Advisor تعریف کرده‌اید) را روی داده‌های تاریخی (بک‌تست) آزمایش کنید. System Tester به شما گزارش کاملی از عملکرد استراتژی ارائه می‌دهد، از جمله: میزان سود یا زیان کل، درصد معاملات موفق، بزرگترین معامله سودده، بزرگترین معامله زیان‌ده و… . این قابلیت برای ارزیابی و بهینه‌سازی استراتژی‌ها قبل از ریسک کردن پول واقعی، حیاتی است.

چگونه یک اندیکاتور ساده بسازیم؟

یکی از قابلیت‌های جذاب متا استاک، امکان ساخت اندیکاتورهای سفارشی است. برای مثال، فرض کنید می‌خواهید اندیکاتوری بسازید که میانگین قیمت بسته شدن ۳ روز گذشته را نمایش دهد. برای این کار:

  1. از منوی Tools، گزینه Indicator Builder را انتخاب کنید.
  2. روی New کلیک کرده و یک نام برای اندیکاتور خود انتخاب کنید (مثلاً My_MA).

در بخش Formula، فرمول زیر را وارد کنید:

(C + Ref(C, -1) + Ref(C, -2)) / 3

در این فرمول، C به معنای قیمت بسته شدن (Close) و Ref(C, -1) به معنای قیمت بسته شدن روز قبل است.

  1. روی OK کلیک کنید. اکنون اندیکاتور شما ساخته شده و می‌توانید آن را مانند سایر اندیکاتورها روی نمودار خود اعمال کنید.

بررسی نسخه موبایل؛ واقعیت متا استاک برای اندروید چیست؟

یکی از سوالات پرتکرار کاربران، وجود متا استاک برای اندروید یا iOS است. واقعیت این است که شرکت Refinitiv یک اپلیکیشن موبایل به نام MetaStock ارائه می‌دهد، اما کارکرد آن با نسخه دسکتاپ کاملاً متفاوت است. این اپلیکیشن یک ابزار تحلیل تکنیکال کامل نیست، بلکه بیشتر یک پلتفرم مانیتورینگ و دریافت اخبار است که با سرویس XENITH (پلتفرم داده‌های بلادرنگ) یکپارچه شده است.

قابلیت‌های نسخه موبایل:

  • مشاهده لیست سهام (Watchlist)
  • دسترسی به اخبار و داده‌های بنیادی
  • نمودارهای ساده و محدود

بنابراین، اگر به دنبال انجام تحلیل‌های پیچیده، اجرای Expert Advisor یا بک‌تست روی گوشی خود هستید، اپلیکیشن رسمی متا استاک این نیاز شما را برآورده نمی‌کند. این اپلیکیشن برای معامله‌گرانی طراحی شده که از نسخه دسکتاپ R/T و داده‌های XENITH استفاده می‌کنند و می‌خواهند در حین حرکت، بازار را زیر نظر داشته باشند. برای تحلیل تکنیکال کامل روی موبایل، گزینه‌هایی مانند اپلیکیشن TradingView بسیار مناسب‌تر هستند.

ماجرای ارز متا استاک چیست؟

یکی از جستجوهای رایج کاربران، عبارت «ارز متا استاک» است که باعث سردرگمی زیادی می‌شود. لازم است به طور شفاف توضیح دهیم:

هیچ ارز دیجیتالی به نام «ارز متا استاک» که مستقیماً با نرم‌افزار MetaStock مرتبط باشد، وجود ندارد.می توانید در صفحه قیمت ارزهای دیجیتال از آخرین ارزهای موجود در مارکت با خبر شوید.

این عبارت به احتمال زیاد از دو منشأ اشتباه گرفته شده است:

  1. تشابه اسمی با سهام شرکت Meta (فیسبوک سابق): برخی کاربران ممکن است به دنبال راهی برای معامله سهام شرکت Meta Platforms (با نماد META) باشند و آن را با نام MetaStock اشتباه بگیرند.
  2. توکن‌های سهامی (Tokenized Stocks): اخیراً پروژه‌هایی در دنیای ارزهای دیجیتال ظهور کرده‌اند که توکن‌هایی را بر بستر بلاکچین ایجاد می‌کنند که قیمت آن‌ها به قیمت سهام یک شرکت خاص گره خورده است. یکی از این توکن‌ها، Meta tokenized stock (xStock) با نماد METAX است که قیمت سهام شرکت Meta Platforms را دنبال می‌کند. این توکن هیچ ارتباطی با نرم‌افزار تحلیل تکنیکال MetaStock ندارد و دو مفهوم کاملاً مجزا هستند.

نکته کلیدی:

  • MetaStock: یک نرم‌افزار برای تحلیل بازارهای مالی است.
  • METAX (xStock): یک ارز دیجیتال (توکن) است که قیمت سهام شرکت Meta Platforms را نمایندگی می‌کند.

مزایا و معایب متا استاک

با وجود قدمت، متا استاک همچنان یک ابزار تحلیلی بسیار توانمند است، اما نقاط ضعف خود را نیز دارد. در ادامه به بررسی مزایا و معایب آن در سال ۲۰۲۶ می‌پردازیم.

مزایا و معایب متا استاک

مزایا:

  • قدرت تحلیل آفلاین: برخلاف ابزارهای مدرن که به اینترنت وابسته هستند، متا استاک به شما اجازه می‌دهد با داده‌های ذخیره‌شده روی سیستم خود کار کنید. این ویژگی برای تحلیلگران بنیادی و کسانی که به دنبال تمرکز بدون حواس‌پرتی هستند، ایده‌آل است.
  • فرمول‌نویسی و سفارشی‌سازی بی‌نظیر: زبان فرمول‌نویسی متا استاک بسیار قدرتمند است و به شما اجازه می‌دهد تقریباً هر ایده تحلیلی را به اندیکاتور یا سیستم معاملاتی تبدیل کنید.
  • ابزارهای بک‌تستینگ حرفه‌ای: System Tester و Expert Advisor ابزارهایی بسیار دقیق برای ارزیابی و اجرای استراتژی‌های معاملاتی هستند که در کمتر نرم‌افزار دیگری با این کیفیت یافت می‌شوند.
  • داده‌های قابل اعتماد: با استفاده از سرویس‌های داده Refinitiv، از دقت و پاکیزگی داده‌های خود اطمینان خواهید داشت.

معایب:

  • رابط کاربری قدیمی: رابط کاربری متا استاک در مقایسه با رقبای مدرن مانند TradingView، خشک و غیرجذاب به نظر می‌رسد.
  • پیچیدگی در انتقال دیتا: فرآیند وارد کردن داده، به‌ویژه برای بازارهای محلی مانند بورس تهران، می‌تواند برای کاربران تازه‌کار پیچیده و زمان‌بر باشد.
  • هزینه بالا: نسخه اصلی متا استاک و سرویس‌های داده آن گران هستند و برای بسیاری از معامله‌گران خرد ایرانی، مقرون‌به‌صرفه نیست.
  • نبود نسخه تحلیل کامل برای موبایل: همانطور که اشاره شد، اپلیکیشن موبایل آن تنها برای مانیتورینگ است.

چرا هنوز حرفه‌ای‌ها از آن استفاده می‌کنند؟

با وجود معایب ذکر شده، تحلیلگران حرفه‌ای و قدیمی به سه دلیل اصلی همچنان به نرم افزار متا استاک وفادار مانده‌اند: ۱) کنترل کامل بر روی داده‌های محلی (Local Data)، ۲) قابلیت‌های بی‌نظیر تست استراتژی و ۳) قدرت بالای فرمول‌نویسی که به آن‌ها اجازه می‌دهد سیستم‌های معاملاتی بسیار شخصی‌سازی‌شده و پیچیده‌ای را توسعه دهند که در پلتفرم‌های دیگر امکان‌پذیر نیست.

نتیجه گیری

نرم افزار متا استاک یک ابزار تحلیلی است که با وجود قدمت، هنوز برای تحلیلگران جدی و حرفه‌ای بسیار ارزشمند باقی مانده است. اگرچه رابط کاربری آن مدرن نیست و فرآیند انتقال دیتا می‌تواند پیچیده باشد، اما قدرت تحلیل آفلاین، فرمول‌نویسی پیشرفته و ابزارهای بک‌تستینگ آن، این نرم‌افزار را برای کسانی که می‌خواهند استراتژی‌های معاملاتی پیچیده‌ای را توسعه و آزمایش کنند، بی‌جایگزین می‌کند.

برای کاربران ایرانی، بخش انتقال دیتای بورس تهران (که در این مقاله تفصیل داده شد) کلید موفقیت است. با حل مشکل تبدیل تاریخ شمسی به میلادی و درک صحیح نحوه کار The Downloader، می‌توانید به راحتی داده‌های محلی را وارد نرم‌افزار کرده و تحلیل‌های عمیق و دقیقی انجام دهید.

در نهایت، انتخاب متا استاک به نیاز و سطح تجربه شما بستگی دارد. اگر تازه‌کار هستید و به دنبال یک ابزار ساده و سریع برای تحلیل روزانه هستید، ممکن است TradingView بهتر باشد. اما اگر می‌خواهید به عمق وارد شوید و سیستم‌های معاملاتی پیشرفته‌ای بسازید، متا استاک انتخاب درستی است.