اگر اخبار اقتصادی حوزه یورو را دنبال کرده باشید، معمولاً وقایع بازار مالی کشور آلمان مورد توجه رسانه های مالی بوده و بسیار مهم تلقی می شود. از همین روی و در ادامه سری مقالات معرفی بازارهای مالی جهان، در این مطلب به معرفی بازار بورس آلمان (بزرگترین اقتصاد اروپا) می پردازیم.
بورس آلمان
آلمان یکی از مهم ترین کشورهای اتحادیه اروپا در زمینه اقتصاد و سیاست است، که در عرصه جهانی نیز جزء کشورهای تأثیرگذار در زمینه های مختلف محسوب می شود.
در این مقاله نیز طبق روال مطالب قبلی به تشریح ابعاد مختلف بازار بورس آلمان یعنی بورس فرانکفورت پرداخته و سعی در آن داریم، که تا حد زیادی با ماهیت و تاریخچه این بازار آشنا شویم.
نگاه اجمالی به وضعیت اقتصاد و بازارهای مالی آلمان
بازار بورس و اوراق بهادار آلمان مجموعاً شامل ۸ بازار زیرمجموعه واقع شده در نقاط مختلف این کشور اروپایی است. وضعیت مبادلات مالی هر کدام از این بازارها برای اقتصاد اروپا و جهان بسیار مهم محسوب می شوند.
با تولید ناخالص داخلی اسمی ۴ تریلیون دلاری و شاخص برابری قدرت خرید ۴٫۳ تریلیون دلاری خیلی جای تعجب نیست، که آلمان یکی از مهم ترین بازارهای مالی دنیا را داشته و در تجارت جهانی بسیار مؤثر باشد.
طی سال های اخیر وضعیت اقتصادی این کشور همواره رو به رشد بوده و علاوه بر بزرگترین اقتصاد اروپا، اخیراً به چهارمین اقتصاد بزرگ جهان بعد از آمریکا، چین و ژاپن تبدیل شده است.
آلمان دومین صادر کننده کالا در جهان و اولین در قاره اروپا می باشد؛ اما یکی از مهم ترین ویژگی هایی که سرمایه گذاران بین المللی را به سرمایه گذاری در اوراق بهادار آلمان ترغیب می کند، نقدشوندگی بالای بازارهای مالی این کشور است.
تاریخچه بورس فرانکفورت آلمان
سابقه مبادلات مالی در فرانکفورت به قرن یازدهم میلادی باز می گردد، که در آن زمان نمایشگاه های تجاری قرون وسطایی در این شهر برگزار می شد. این روند ادامه یافت و در قرن شانزدهم این شهر با اقتصادی مبتنی بر خدمات مالی و سرمایه گذاری به یک مرکز تجاری شلوغ مبدل شد.
در سال ۱۵۸۵ میلادی بازرگانان فرانفکورت به منظور ثابت نگهداشتن نرخ ارز اقدام به تأسیس بازار بورس نمودند. در نهایت طی همین سال ها همگام با لندن و پاریس در فرانکفورت نیز یک بازار اوراق بهادار تشکیل شد. البته شایان ذکر است، که غول های صنعت بانکی نظیر «مکس وربرگ» و «مایر امشل روثچیلد» در رونق گرفتن بازار بورس فرانکفورت تأثیر به سزایی داشتند.
چگونه مانند نخبگان به سود مستمر در ترید برسیم؟ جمعه ساعت 18
پس از اتمام جنگ جهانی دوم و برقراری ثبات سیاسی نهایتاً در سال ۱۹۴۹ میلادی بورس فرانکفورت رسماً به بزرگترین بازار مالی آلمان تبدیل شد. در ادامه فعالیت این بازار و در سال ۱۹۶۹ موج تغییرات عصر دیجیتال به بورس فرانکفورت رسید، تا معامله گران با استفاده از سیستم BÖGA به معاملات الکترونیکی دارایی ها و اوراق بهادار خود بپردازند.
در سال ۱۹۹۳ کنترل این بازار به شرکت Deutsche Bӧrse AG (یا همان دویچه بورس که در ادامه متن به معرفی آن می پردازیم) سپرده شد.
فرآیند معاملاتی بازار بورس آلمان
بازار بورس فرانکفورت یا Frankfurter Wertpapierbörse به اختصار در میان سرمایه گذاران و رسانه های مالی «FWB» نامیده می شود. تالار فیزیکی این بازار در ناحیه «Innenstadt» و در منطقه تجاری موسوم به «Bankenviertel» واقع شده است.
بر اساس آمار دویچه بورس (به زبان آلمانی دویچه بورزه) یا همان شرکت اداره کننده بورس فرانکفورت در مارس ۲۰۱۹ ارزش بازار بورس فرانکفورت حدوداً ۱٫۹۹ تریلیون دلار بوده و در جایگاه دوازدهمین بازار بورس بزرگ جهان قرار گرفته است.
برای درک سازوکار بازار بورس فرانکفورت ابتدا باید با مأموریت سازمانی دویچه بورس یا Deutsche Börse AG آشنا شویم. دویچه بورس (تأسیس در سال ۱۹۹۳) یک نهاد سازمان دهنده بازار مالی و ارائه دهنده خدمات معاملاتی بوده و عمده فعالیت های آن شامل تهاتر، تسویه، نگهداری اوراق بهادار و مشتقات، جمع آوری داده های بازار و پشتیبانی از سامانه های معاملات الکترونیکی است.
در حال حاضر این شرکت با بیش از ۵۰۰۰ نفر نیرو و تأسیس دفاتر متعدد در نقاط مختلف جهان به سرمایه گذاران بازارهای مالی در ایالات متحده، اروپا و آسیا خدمات ارائه می کند.
دویچه بورس از طریق دو پلتفرم معاملاتی «Xetra» و «Börse Frankfurt» بازار نقدی بورس فرانکفورت را اداره می کند. Xetra پلتفرم معاملات الکترونیکی مربوط به خرید و فروش سهام، اوراق قرضه، شاخص ها، ETFها و قراردادهای کالاهایی در بازار بورس فرانکفورت است. حدود ۹۰ درصد از معاملات سهام این بازار در Xetra انجام می شوند.
در طرف مقابل تالار Börse Frankfurt محلی برای انجام معاملات عمده اوراق بهادار میان سرمایه گذاران (شرایط خاص) است. در این بازار امکان دسترسی به انواع دارایی ها در خود بازار مالی آلمان یا بورس های بین المللی وجود دارد.
شاخص DAX 30 چیست؟
همان طور که در توضیحات فوق بدان پرداختیم؛ به دلیل موقعیت اقتصادی برتر کشور آلمان و وجود کسب وکارهای مختلف در این کشور، انبوهی از شرکت های فعال در حوزه های گوناگون در بورس فرانکفورت عرضه و پذیرش شده اند.
از مهمترین این شرکت ها نیز می توان به هواپیمایی لوفت هانزا، شیمیایی و داروسازی بایر، آرایشی و بهداشتی هنکل، صنایع مورتوی باواریا یا همان برند خودرویی معروف BMW، آرایشی و بهداشتی بایرسدورف، خودروسازی فولکس واگن و پوشاک هوگو باس اشاره نمود.
شاخص های اصلی معاملاتی در این بازار مالی شامل TecDAX، LDAX، CDAX، VDAX، MDAX، SDAX و EuroStoxx 50 می باشند. با این حال شاخص «Deutscher Aktieninde» که معروف به DAX یا DAX 30 است، به عنوان شاخص اصلی و محبوب ترین آن ها درنظر گرفته می شود.
دلیل اهمیت این شاخص را می توان در این دانست، که ۳۰ شرکت ارزشمند بورس فرانکفورت در شاخص دکس فهرست شده و مجموعاً حدود ۸۰ درصد از کل ارزش این بازار را به خود اختصاص می دهند! شاخص دکس علاوه بر بازار سهام به عنوان شاخصی برای سنجش وضعیت اقتصادی آلمان درنظر گرفته می شود.
روزها و ساعات کاری بورس آلمان
بورس فرانکفورت نیز ساعات کاری مشخصی دارد، که برای معاملات در پلتفرم Xetra از ساعت ۹ صبح تا ۵:۳۰ عصر و معاملات تالار از ساعت ۸ صبح تا ۸ عصر به وقت محلی صورت می پذیرند. همچنین بازار مالی فرانکفورت طی روزهای دوشنبه تا جمعه به جز تعطیلات رسمی (ملی) فعالیت می کند. این تعطیلات شامل روز سال نو، کریسمس، آدینه نیک، روز بعد عید پاک، دوشنبه سفید و روز کارگر می باشند. البته شب سال نو و کریسمس هم جزء تعطیلات محسوب می شوند.
چهار ساعت توقف در بورس آلمان!
در صبح روز پانزدهم آپریل سال ۲۰۲۰ زمانی که فقط ۲۵ دقیقه از زمان شروع معاملات روزانه گذشته بود، سامانه معاملات Xetra به ناگهان دچار اختلال شده و فرآیند معاملات به طور کامل متوقف شد.
البته در همین زمان معاملات خارج از این سامانه طبق روال قبلی در حال انجام بود. علاوه بر فرانکفورت اختلال در بورس های سایر کشورهای حوزه بالکان نظیر اتریش و چک نیز گزارش شد. در نهایت پس از چند ساعت مشکل برطرف شده و معاملات این بازارها از سرگرفته شدند.
کارشناسان فنی دویچه بورس دلیل بروز این اختلال را قطع ارتباط داخلی بین دو سیستم معاملاتی اعلام کردند. بر اساس گفته های آن ها علائمی از هک نرم افزاری در نتایج تحقیقات متخصصان فنی وجود نداشته است.
پس از آشنایی با بازار بورس فرانکفورت در مقاله بعدی به معرفی بازار مالی دیگر اقتصاد بزرگ اروپایی یعنی فرانسه خواهیم پرداخت.