سلستیا (Celestia) به عنوان یکی از پیشروان نسل جدید پروتکل‌های بلاکچین، چالش مقیاس‌پذیری را که در صنعت رمز ارزها وجود دارد، هدف قرار داده است. این پروژه شبکه‌ای ماژولار ارائه می‌کند که لایه‌های اجماع، اجرا و دسترسی به داده را از یکدیگر جدا می‌سازد. برخلاف سیستم‌های بلاکچین مرسوم که این موارد را به هم متصل نگه می‌دارند، سلستیا با این تفکیک، انعطاف‌پذیری و کارایی بیشتری را برای ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) و بلاکچین‌های جدید فراهم می‌کند.
حل مشکلی واقعی در دنیای واقعی
سلستیا به طور اساسی می‌کوشد مساله‌ای را برطرف کند که بسیاری از بلاکچین‌های سنتی با آن مواجه هستند: مساله مقیاس‌پذیری. در بلاکچین‌های معمولی، هر گره باید تمامی تراکنش‌ها را پردازش کرده و یک نسخه کامل از دفتر کل را نگه دارد. این امر موجب محدود شدن میزان تراکنش‌ها و افزایش هزینه‌ها می‌شود. با جدا کردن لایه اجرا از اجماع، شبکه سلستیا به بلاکچین‌های مستقل مانند رول‌آپ‌ها اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به محدودیت‌های اجرایی یا وضعیت جهانی، از لایه دسترسی به داده‌های امن این شبکه بهره‌مند شوند.
ویژگی‌ها و فناوری‌های منحصر به فرد
از ویژگی‌های برجسته سلستیا می‌توان به استفاده از فناوری *نمونه‌گیری دسترسی به داده‌ها* (Data Availability Sampling – DAS) اشاره کرد. این فناوری به گره‌های سبک، که به نام “کلاینت‌های سبک” نیز شناخته می‌شوند، اجازه می‌دهد تا بدون دانلود کامل بلوک‌ها، اشتراک‌گذاری داده‌ها را تأیید کنند. این رویکرد شبکه‌های ساخته شده بر روی سلستیا را قادر می‌سازد میزان تراکنش‌های خود را افزایش دهند، چرا که کاربران همچنان می‌توانند با هزینه‌ای کم، یکپارچگی شبکه را تأیید کنند.
کاربردها و نمونه‌های پذیرش
فناوری سلستیا به ویژه برای پشتیبانی از رول‌آپ‌ها و زنجیره‌های سفارشی به خوبی مناسب است. توسعه‌دهندگان می‌توانند بلاکچین‌های شخصی‌سازی شده بسازند و همزمان از تضمین‌های امنیتی قوی سلستیا برای انتشار داده‌ها بهره‌مند شوند. این رویکرد باعث شده است که سلستیا توجه زیادی از توسعه‌دهندگان اکوسیستم‌های مختلف از جمله اتریوم و کازماس جلب کند.
ریسک‌ها و محدودیت‌ها
با وجود نوآوری‌های خود، سلستیا نیز با چالش‌هایی رو به رو است. جدا کردن لایه‌های اجرا و اجماع، اگر درست هماهنگ نشود، می‌تواند به نقاط ضعف امنیتی جدیدی منجر شود. علاوه بر این، موفقیت اقتصادی بلندمدت این پروژه به تقاضای مداوم برای خدمات “blobspace” و پذیرش گسترده توسط رول‌آپ‌ها و زنجیره‌های اپلیکیشن وابسته است.
در مجموع، سلستیا با ارائه یک معماری ماژولار مقیاس‌پذیر و بهره‌گیری از فناوری DAS، بستری را برای توسعه بلاکچین‌های سفارشی و پایدار فراهم می‌کند که مسائل کلیدی مانند مقیاس‌پذیری را حل می‌کنند. این پروژه جایگاه مهمی در صنعت بلاکچین دارد و با توسعه‌دهندگان و مشارکت‌های استراتژیک خود، افق‌های جدیدی را در این زمینه ترسیم کرده است.
