قیمت جفت ارزها و دیگر دارایی‌ها در بازار فارکس همواره در حال تغییر است. درحقیقت تریدرها با بررسی و تحلیل رفتار قیمتی یک دارایی سعی می‌کنند آینده قیمتی آن دارایی را پیش‌بینی کنند. با نگاهی به انواع نمودار در فارکس می‌توان رفتار قیمتی جفت ارز، احتمال برگشت قیمت، ضعف یا قدرت یک روند و دیگر اطلاعات کاربردی را درباره شرایط دارایی موردنظر استخراج کرد. فعالان بازار فارکس می‌توانند با توجه به روش فعالیت خود بهترین نوع نمودار را انتخاب کنند و تحلیلی مناسب ارائه دهند. در ادامه انواع نمودار در بازار فارکس را بررسی کرده‌ایم.
نمودار شمعی (CandleStick) در فارکس
نمودار شمعی یا کندلی یکی از انواع نمودار در فارکس است که بیشتر تحلیلگران و تریدرها از آن استفاده کرده‌اند. این نمودار به این دلیل محبوب است که اطلاعات بسیاری را در مدتی بسیار کوتاهی به تریدر می‌دهد. معمولاً در نمودارهای کندلی یا شمعی، کندل مثبت با رنگ سبز و کندل منفی با رنگ قرمز مشخص می‌شوند.
البته گاهی کندل‌های مثبت سفید و کندل‌های منفی با رنگ مشکی مشخص می‌شوند. برای آنکه بتوانید نمودارهای قیمتی را درک کنید باید ابتدا با مفهوم هر کندل مثبت و منفی آشنا شوید.
کندل مثبت در نمودار کندلی یا شمعی
کندل مثبت که با رنگ سبز یا در برخی نمودارها با رنگ سفید مشخص می‌شود، زمانی شکل می‌گیرد که قیمت در زمان بازشدن کندل کمتر از قیمت در زمان بسته‌شدن آن باشد. به کندل سبزرنگ در تصویر زیر توجه کنید؛ اگر این کندل یک‌ساعته باشد، می‌توان گفت برای مثال در ساعت 3 کندل در قیمت 700 باز شده است و پس از گذشت یک ساعت، زمان به پایان رسیده و کندل با قیمت 1000 بسته شده است.
نکته مهم این است که با آنکه کندل در قیمت 700 باز و در قیمت 1000 بسته شده است، به این معنا نیست که این روند همواره در یک جهت و صعودی بوده، بلکه ممکن است حتی قیمت‌های بالاتر از 1000 و پایین‌تر از 700 را نیز لمس کرده باشد؛ برای مثال ممکن است کندل در قیمت 700 باز شده باشد، به قیمت 800 برسد و ناگهان تا 500 تنزل قیمت داشته باشد. سپس باز هم روند صعودی را پیش بگیرد و تا 1200 بالا رود و در انتها در قیمت 1000 بسته شود.
به زبان ساده قیمت بازشدن تا بسته‌شدن کندل (در این مثال 700 و 1000) بدنه کندل را تشکیل می‌دهد که در کندل‌های مثبت به رنگ سبز است، اما همان‌طور که در تصویر هم مشاهده می‌کنید، خطوطی در بالا و پایین کندل مشاهده می‌شوند که نوسانات قیمتی (بالاتر و پایین‌تر قیمت باز و بسته‌شدن کندل) در بازه زمانی تشکیل کندل را به ما نشان می‌دهند.
به‌طور خلاصه در زمان تشکیل یک کندل 4 قیمت مشاهده می‌شود. زمان باز و بسته‌شدن کندل و همچنین بالاترین و پایین‌ترین قیمت در زمان تشکیل کندل به‌صورت سایه (شدو / Shadow) در بالا و پایین بدنه کندل مشاهده می‌شود. کندل منفی که با رنگ قرمز یا مشکی مشخص می‌شود نیز مفهوم اصلی مانند کندل مثبت سبزرنگ است؛ با این تفاوت که برای تشکیل کندل منفی یا نزولی، قیمت در زمان بازشدن کندل باید بیشتر از قیمت در زمان بسته‌شدن کندل باشد.
مانند کندل‌های مثبت، در طول دوره ایجاد کندل، ممکن است قیمت نوساناتی خارج از بازه قیمتی باز و بسته‌شدن کندل داشته باشد که چنین حالتی سبب ایجاد سایه (Shadow) در بالا و پایین بدنه کندل خواهد شد.
تایم فریم نمودار کندلی
موضوع دیگری که در زمان تحلیل در نمودارهای قیمتی کندلی باید به آن توجه کنید، تایم فریم انتخابی در پلتفرم مربوط است؛ برای مثال اگر در پلتفرم تریدینگ ویو تایم فریم نمودار قیمتی را روی روزانه تنظیم کرده باشید، هر کندل یا شمع در این نمودار، برای تشکیل‌شدن به یک روز یا 24 ساعت نیاز دارد.
از سوی دیگر، اگر یک کندل در تایم فریم روزانه را در نظر بگیرید، دور آن را علامت‌گذاری کنید و تایم فریم نمودار قیمتی را به یک‌ساعته تغییر دهید، متوجه می‌شوید که 24 کندل یک‌ساعته هم‌زمان و طی ایجاد کندل روزانه تشکیل شده‌اند.
نکته دیگر که در تصویر هم می‌بینید، این است که کندل موجود در تایم فریم روزانه کندلی سبزرنگ است؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت قیمت در زمان بسته‌شدن کندل بالاتر از قیمت در زمان بازشدن کندل بوده است. با بررسی نمودار در تایم فریم یک‌ساعته نتیجه می‌‌گیریم که روند کلی طی تشکیل 24 کندل صعودی بوده است، اما همه کندل‌ها سبزرنگ و صعودی نیستند و گاهی در میانه راه کندل‌های منفی نیز ایجاد شده‌اند؛ با این حال با بررسی کل روند متوجه می‌شویم قیمت رو به صعود بوده است.
نمودار میله‌ای در فارکس
اگر توانسته باشید مفهوم کندل‌های مثبت و منفی را که پیش از این شرح دادیم، متوجه شوید، درک نمودار میله‌ای که از انواع نمودار در بازار فارکس است، برای شما بسیار ساده خواهد بود؛ زیرا این دو نوع نمودار شباهت بسیاری به هم دارند. همان‌طور که در تصویر هم آمده است، در نمودارهای مثبت که معمولاً با رنگ سبز نشان داده می‌شوند، قیمت در زمان بسته‌شدن میله یا بار، بیشتر از قیمت در زمان باز شدن آن است.
مانند نمودار کندلی، ممکن است در مدت‌زمان تشکیل یک میله، قیمت خارج از محدوده باز و بسته‌شدن میله (قیمت‌های بالاتر از زمان بسته‌شدن و قیمت‌های پایین‌تر از باز شدن میله) هم نوسان داشته باشد که در این حالت خط عمودی در بالای قیمت بسته‌شدن و پایین قیمت بازشدن (در بار مثبت) این حرکت را نشان می‌دهد که این حرکات قیمتی را با عنوان سایه یا شدو معرفی میکنیم.
در بارهای منفی یک میله یا بار در قیمت بالاتری باز می‌شود و با گذشت زمان در قیمتی پایین‌تر از قیمت بازشدن بسته می‌شود. مانند میله‌های مثبت، در میله‌های منفی نیز اگر در مدت تشکیل میله یا بار قیمت در خارج از بدنه میله، یعنی قیمتی بالاتر از قیمت بازشدن و قیمتی کمتر از قیمت بسته‌شدن نوسان داشته باشد، در بالا و پایین بنده میله یا بار، شاهد سایه یا شدو خواهیم بود.
در نمودارهای میله‌ای نیز هر میله یا بار، نماینده حرکات قیمتی در همان بازه زمانی است؛ برای مثال اگر شما نمودار قیمتی را روی تایم فریم یک‌ساعته تنظیم کرده باشید، هر میله در این نمودار برای تشکیل‌شدن به یک ساعت زمان نیاز خواهد داشت.
نکته دیگر درباره نمودارهای میله‌ای این است که باز هم مانند نمودار کندلی، اگر یکی از میله‌ها یا بارها را در تایم فریم یک‌ساعته مشخص کنید و حالا تایم فریم را به 15 دقیقه تغییر دهید، مشاهده می‌کنید که یک نمودار یک‌ساعته 4 نمودار 15 دقیقه‌ای را در دل خود جای داده است. این اصل برای تمام تایم فریم‌ها صدق می‌کند.
نمودار خطی در فارکس
اگر بخواهید یک نمای کلی از رفتار قیمتی یک دارایی را بررسی کنید، نمودار خطی می‌تواند انتخاب خوبی باشد؛ زیرا در این نوع نمودار جزئیات در زمان تشکیل خط حذف شده و تنها قیمت باز و بسته‌شدن در آن لحاظ مدنظر قرار می‌گیرد؛ البته باید توجه داشت که قیمت بازشدن، همان قیمت بسته‌شدن بخش پیشین در نمودار قیمتی است.
باز هم مفاهیم دو نمودار پیشین در زمینه تایم فریم در اینجا هم برقرار است؛ یعنی برای مثال اگر شما بخشی از یک نمودار خطی را در تایم فریم هفتگی علامت‌گذاری کنید، با تغییر تایم فریم به روزانه متوجه می‌شوید با اینکه روند کلی تغییر نکرده و ثابت مانده است، در تایم فریم کوچک‌تر می‌توانید نمودار را با جزئیات بیشتری بررسی کنید.
به زبان ساده اگر در یک بازه زمانی و در یک نمودار خطی تنها شاهد صعود در نمودار قیمتی باشید، با تغییر تایم فریم به زمان‌های کمتر متوجه می‌شوید که حرکت تنها یک حرکت صعودی یکنواخت نبوده است، بلکه طی مسیر با افت و خیزهایی نیز مواجه شده، اما روند کلی صعودی بوده است.
دسترسی به انواع نمودار در متاتریدر و تریدینگ ویو
بیشتر فعالان بازار فارکس از پلتفرم‌های متاتریدر برای ثبت معاملات و از تریدینگ ویو به‌منظور تحلیل نمودارهای قیمتی استفاده می‌کنند؛ به همین دلیل در این بخش مشاهده می‌کنید که از کدام بخش در این دو پلتفرم می‌توانید نمودارهای خود را تنظیم کنید.
در نرم‌افزار متاتریدر، در نوار بالای صفحه سه گزینه وجود دارند که انواع نمودار در بازار فارکس را مشخص می‌کنند؛ نمودار میله‌ای، کندلی و خطی که شما با نگاه به گزینه‌ها، نمودار مربوط را تشخیص می‌دهید؛ زیرا آیکون‌ها به شکل کندل، میله و خط هستند. همچنین اگر بخواهید تایم فریم نمودار قیمتی را تغییر دهید، می‌توانید از تایم‌های موجود که در بخش پایین انواع نمودار در بازار فارکس وجود دارند استفاده کنید.
در تریدینگ ویو (Trading View) اگر بخواهید نمودار قیمتی کندلی، خطی یا انواع دیگر را انتخاب کنید، از بخشی که با کندل مشخص شده است (البته به‌دلیل آنکه نمودار فعلی یک نمودار کندلی است) می‌توانید نوع نمودار را تعیین کنید. همچنین با کمک بخش بعدی که با 1h مشخص شده است، می‌توانید تایم فریم نمودار قیمتی را تنظیم کنید.
گفتنی است از آنجا که نمودار قیمتی روی تایم فریم یک‌ساعته تنظیم شده است، این بخش با عنوان 1h (1 hour) مشخص شده است و اگر تایم فریم را تغییر دهید، این عنوان نیز تغییر می‌کند.
کدام نمودار فارکس بهتر است؟
نمودارهایی که بررسی کردیم تحلیل و پیش‌بینی آینده قیمتی دارایی‌ها را ساده می‌کنند؛ درحقیقت به‌کمک انواع نمودار در بازار فارکس تریدرها می‌توانند تغییرات قیمتی را در بازه‌های زمانی مختلف به‌صورت گرافیکی بررسی کنند؛ به این ترتیب با نگاهی کوتاه به یک کندل می‌توان قیمت بازشدن، بسته‌شدن و همچنین بالاترین و پایین‌ترین قیمت را در بازه زمانی (1 ساعته، 4 ساعته، هفتگی، ماهانه و…) دریافت کرد.
از سوی دیگر با توجه به ساختار نمودار هر تریدری می‌تواند با در نظر گرفتن استراتژی خود بهترین نوع را انتخاب کند؛ برای مثال اگر تحلیلگری به جزئیات رفتار قیمتی نیاز داشته باشد، بهتر است از نمودار کندلی استفاده کند و نه نمودار خطی، اما در صورتی که تحلیلگری بخواهد حرکت کلی یک دارایی را بدون توجه به جزئیات ریز آن بررسی کند، بهتر است از نمودار خطی استفاده کند که کمترین جزئیات را در اختیار تریدر قرار می‌دهد؛ بنابراین می‌توان گفت بهترین نمودار ممکن است برای هر تریدری متفاوت باشد.
سخن پایانی
نمودارهای قیمتی رفتار قیمتی یک دارایی را نشان می‌دهند. با بررسی نمودارهای قیمتی و البته تسلط بر انواع الگوها می‌توان اطلاعات بسیاری از جمله قدرت یا ضعف روند، احتمال برگشت روند و دیگر اطلاعات را به دست آورد، اما برای آنکه بتوانید مفاهیم پیچیده‌تر را فراگیرید، لازم است ابتدا هرکدام از انواع نمودار در بازار فارکس را به‌خوبی بشناسید.
به همین دلیل سعی کردیم نمودارهای قیمتی شناخته‌شده که بیشترین کاربرد در میان کاربران را دارند، با جزئیات کامل برای شما شرح دهیم. در پایان لازم است بدانید انواع نمودار در بازار فارکس با انواع نمودار در دیگر بازارهای مالی تفاوتی ندارد؛ بنابراین با تسلط به این مفاهیم می‌توانید تا حدودی به بازار ارزهای دیجیتال هم اشراف پیدا کنید، اما بدیهی است برای شروع فعالیت در یک بازار مالی این مفاهیم ابتدایی کافی نیستند و بهتر است برای آمادگی کامل با شرکت در یک دوره آموزش ارز دیجیتال موفقیت خود را تضمین کنید.
پرسش‌های متداول
انواع نمودارها در بازار فارکس کدام هستند؟
انواع نمودار در بازار فارکس محدود نیستند، اما نمودار کندلی (شمعی)، نمودار میله‌ای و نمودار خطی بیشترین کاربرد را در میان فعالان این بازار دارند.
در نمودار کندلی مثبت قیمت بازشدن و بسته‌شدن کندل چه نسبتی با هم دارند؟
در نمودارهای مثبت، قیمت بازشدن یک کندل از قیمت بسته‌شدن آن کمتر است؛ زیرا حرکت صعودی است و با گذشت زمان باید قیمت افزایش یافته باشد.
دو پلتفرم شناخته‌شده برای بررسی انواع نمودار در بازار فارکس کدام هستند؟
نرم‌افزار متاتریدر برای ثبت معاملات در بازار فارکس و وبسایت تریدرینگ ویو برای انجام تحلیل تکنیکال دو پلتفرم متاتریدر برای ثبت این معاملات هستند.
بهترین نمودار در بازار فارکس کدام است؟
هر تریدر و تحلیلگری با توجه به استراتژی خود و این موضوع که به جزئیات روند نیاز دارد یا روند کلی برای وی کفایت می‌کند، می‌تواند بهترین نمودار را انتخاب کند. اگر تحلیلگری به جزئیات نیاز داشته باشد، نمودار کندلی مناسب‌تر است؛ درحالی‌که برای فردی که روند کلی را بررسی می‌کند، نمودار خطی کاربرد بیشتری دارد.
