در بازارهای مالی، صرفا تحلیل نمودار و اخبار اقتصادی کافی نیست، گاهی آن‌چه که بازار را تکان می‌دهد، احساسات تریدرها است. تحلیل سنتیمنتال به بررسی همین احساسات می‌پردازد، اینکه بیش‌تر فعالان بازار تمایل به خرید دارند یا فروش. با شناخت سنتیمنت بازار این امکان برای تریدر فراهم می‌شود بتواند رفتار جمعی را بهتر پیش‌بینی کند. درنتیجه، تریدرها و سرمایه‌گذاران با استفاده از این تحلیل می‌توانند تصمیمات معاملات دقیق‌تری داشته باشند، به ویژه در بازار فارکس و بازار کریپتو که نوسانات ناشی از احساسات نقش پررنگی دارند. در این مقاله قصد داریم به بررسی کامل تحلیل سنتیمنتال بپردازیم و نحوه استفاده از آن را شرح دهیم.

تحلیل سنتیمنتال چیست و چه کمکی به تریدرها می‌کند؟

تحلیل سنتیمنتال می‌تواند به تریدرها کمک کند تا در بازار فارکس و کریپتو گرفتار تصمیمات شتاب‌زده نشوند و با ذهنی شفاف‌تر برای انجام یا انجام ندادن معامله تصمیم‌گیری کنند. برای یادگیری اصول پایه فارکس و چگونگی استفاده از تحلیل‌ها در این بازار، می‌توانید به آموزش فارکس مراجعه کنید. در حقیقت، این نوع تحلیل به معامله‌گر کمک می‌کند تا نواحی اشباع خرید و فروش را بهتر تشخیص دهد و زمان مناسب برای ورود و خروج از معامله را با دقت بیشتری انتخاب کند.

تحلیل سنتیمنتال یا تحلیل احساسات بازار، به بررسی نگرش و رفتار جمعی معامله‌گران در بازارهای مالی از جمله فارکس اشاره دارد. به بیانی دیگر، این نوع تحلیل مشخص می‌کند که جو کلی یا روانی بازار بیش‌تر صعودی Bullish است یا نزولی Bearish. زمانی‌که بیش‌تر تریدرها در حال خریداری هستند، نمایانگر خوشبینی آن‌ها به بازار است. اگر فروش در بازار غالب باشد، نشان‌دهنده ترس و نا اطمینانی سرمایه‌گذاران به بازار است.

یک تریدر حرفه‌ای، علاوه بر تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، تحلیل سنتیمنتال را نیز در معاملات در نظر می‌گیرد، زیرا این تحلیل مانند یک لایه مکمل، دید عمیق‌تری از بازار در اختیار او قرار می‌دهد. برای مثال، زمانی‌که تحلیل تکنیکال سیگنالی مبنی بر فروش یک دارایی ارائه می‌دهد، اما سنتیمنت یا جو روانی بازار نشان از ترس شدید دارد، تریدر بهتر است با احتیاط بیش‌تری وارد پوزیشن معاملاتی خرید شود یا حتی در صورت لزوم از باز کردن پوزیشن خرید اجتناب کند.

در بازارهای مالی نظیر فارکس و کریپتو واکنش‌های احساسی یا نوسانات ناشی از احساسات بسیار زیاد است. از این رو، تحلیل سنتیمنتال به تریدر کمک می‌کند، تا گرفتار تصمیمات شتاب‌زده در اوج هیجانات بازار نشود و بتواند با ذهنی شفاف‌تر برای انجام یا انجام ندادن معامله تصمیم‌گیری کند. در حقیقت، این نوع تحلیل، به معامله‌گر کمک می‌کند:

  • نواحی اشباع خرید و فروش را بهتر تشخیص دهند
  • نشانه‌های تغییر روند را زودتر ببینند
  • زمان مناسب برای ورود و خروج معامله را دقیق‌تر انتخاب کنند

زمانی که وضعیت بازار دارای ابهام باشد، تحلیل سنتیمنتال شفاف‌ترین تصویر را به شما می‌دهد تا بتواند بهترین تصمیم معاملاتی را بگیرید.

رفتار ریسک‌پذیر و ریسک‌گریز در تحلیل سنتیمنتال

یکی از پایه‌های اصلی تحلیل سنتیمنتال، شناخت رفتار معامله‌گران در شرایط مختلف بازار است، به ویژه این‌که آیا بازار در حال پذیرش ریسک است یا از آن فرار می‌کند. به این دو حالت اصطلاحا وضعیت‌های ریسک‌پذیر (Risk-On) و ریسک‌گریز (Risk-Off) گفته می‌شود.

حالت‌های مختلف بازار از نظر روانی

Risk-On

در حالت ریسک‌پذیری یا Risk-On، معامله‌گران آماده پذیرش ریسک بیش‌تر هستند. این حالت معمولا زمانی در بازار رخ می‌دهد که بازار به آینده خوشبین است و سرمایه‌گذاران ترجیح میدهند پول خود را برای سرمایه‌گذاری در دارایی‌‌های پر‌ریسک و پربازده صرف کنند. دارایی‌ها نظیر ارزهای دیجیتال چون بیت‌کوین، جفت ارزهایی چون AUD/USD و NZD/JPY، نفت و کالاهای صنعتی در این شرایط با افزایش خرید مواجه می‌شوند.

Risk-Off

در این حالت که به آن وضعیت ریسک‌گریزی نیز می‌گویند، بازار در شرایط ترس، تردید یا عدم اطمینان قرار دارد. در این وضعیت سرمایه گذاران ترجیح می‌دهند، پول یا سرمایه خود را از بازار خارج کرده و به سمت دارایی‌هایی امن Safe Havens ببرند. دارایی‌هایی که در این حالت با رشد مواجه می‌شوند: طلا، دلار آمریکا، ین ژاپن، اوراق قرضه دولتی، فرانک سوئیس و …

انتخاب صرافی مناسب یکی از مهم‌ترین تصمیم‌هایی است که هر معامله‌گر ارز دیجیتال باید بگیرد. برخی ترجیح می‌دهند از صرافی‌های داخلی استفاده کنند به‌دلیل راحتی در واریز و برداشت ریالی، در حالی که بعضی‌ها با هدف تنوع بیشتر در ابزارهای معاملاتی، به سراغ صرافی‌های خارجی می‌روند.

تفاوت تحلیل سنتیمنتال با تحلیل تکنیکال و فاندامنتال

در بازارهای مالی، سه رویکرد اصلی یا تحلیل برای تصمیم‌گیری وجود دارد:

  •  تکنیکال
  • فاندامنتال
  •  سنتیمنتال

تحلیل تکنیکال، بر پایه داده‌های گذشته قیمت و حجم معاملات است. در این روش، تریدرها با استفاده از نمودارها، اندیکاتورها و الگوهای قیمتی، حرکات آینده مارکت را مورد پیش‌بینی قرار می‌دهند. تکنیکالیست‌ها بر این باور هستند که همه چیز در قیمت منعکس شده و لزومی به بررسی اخبار یا وضعیت اقتصادی نیست.

در تحلیل فاندامنتال نیز تمرکز بر روی عوامل بنیادی و اقتصادی است. در این تحلیل عواملی نظیر نرخ بهره، نرخ بیکاری، رشد اقتصادی، درآمد شرکت‌ها یا عرضه و تقاضای یک ارز مورد بررسی قرار می‌گیرند. فاندامنتالیست‌ها تلاش می‌کنند ارزش واقعی یک دارایی را بر اساس داده‌های بنیادی ارزیابی کنند و اختلاف آن با قیمت فعلی را تشخیص دهند.

اما در تحلیل سنتیمنتال، احساسات جمعی فعالان بازار مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این تحلیل، تریدر تلاش می‌کند تشخیص دهد که بیش‌تر افراد در حال خرید هستند یا دارایی مورد نظر را می‌فروشند. سنتیمنتالیست‌ها باور دارند که بازارها به شدت تحت تاثیر عواملی چون ترس، طمع، هیجان و رفتارهای گله‌ای هستند. از این رو، اگر بتوان سنتیمنت یا جو روانی بازار را به‌درستی تشخیص داد، می‌توان حرکت بعدی قیمت را با دقت بالاتری پیش‌بینی کرد.

در مجموع، تکنیکال یعنی تحلیل نمودار قیمت، فاندامنتال به معنای تحلیل اخبار و داده‌های اقتصادی و سنتیمنتال نیز به بررسی احساسات و روانشناسی بازار می‌پردازد. هر سه نوع تحلیل به یک اندازه مهم هستند و این‌که تریدر به کدام یک بیش‌تر وزن دهد، بستگی به سبک معاملاتی تریدر دارد. بهتر است هر سه تحلیل به صورت مکمل در کنار هم استفاده شوند، زیرا ترکیب آن‌ها باعث افزایش دقت تصمیم‌گیری می‌شود.

تحلیل سنتیمنتال مانند قطب‌نماست، نه نقشه، مسیر را نشان نمی‌دهد، ولی جهت احساسات را نشان می‌دهد.

چه عواملی بر احساسات بازار تأثیر می‌گذارند؟

احساسات بازار Market Sentiment، نمایانگر طرز فکر و نگرش معامله‌گران نسبت به وضعیت فعلی و آینده بازار است. این احساسات از عوامل مختلفی تاثیر می‌پذیرند، عواملی که هر لحظه ممکن است نوسانات شدید قیمتی ایجاد کنند. شناخت این عوامل برای تحلیل سنتیمنتال بسیار الزامی است، زیرا کمک می‌کند ریشه رفتارهای جمعی را بهتر درک کنید. در ادامه به برخی از مهم‌ترین عوامل موثر بر احساسات بازار اشاره می‌کنیم.

عوامل موثر بر سنتیمنت

اخبار مهم اقتصادی و سیاسی

اخباری نظیر اعلام نرخ بهره، آمار اشتغال، نرخ تورم، سخنرانی مقامات بانک‌های مرکزی یا اخبار سیاسی چون تحریم‌ها، جنگ‌ یا تغییر دولت‌ها سریعا احساسات بازار را با تغییرات شدیدی همراه می‌کند. برای مثال، یکخبر مثبت د مورد اقتصاد آمریکا ممکن است جو بازار فارکس را صعودی کند.

داده‌های مالی شرکت‌ها و پروژه‌ها

در بازار سهام و ارز دیجیتال، گزارش شرکت‌ها یا پروژه‌های بلاکچینی به شدت بر احساسات سرمایه‌گذاران تاثیر می‌گذارد. افزایش سود یا پیشرفت‌های فنی باعث ایجاد خوشبینی در بازار شده، در حالی‌که کاهش درآمد یا مشکلات امنیتی، منجر به افزایش ترس و نگرانی در بازار خواهد شد.

رفتار بازیگران اصلی بازار (نهنگ‌ها)

حرکات سرمایه‌گذاران بزرگ یا همان نهنگ‌ها نیز بر احساسات بازار به شدت تاثیرگذار است. زمانی‌که حجم زیادی از خرید و فروش توسط آن‌ها به ثبت می‌رسد و بازار را تکان می‌دهند، بسیاری از تریدرهای خرد نیز از روی ترس یا طمع به دنبال آن‌ها حرکت می‌کنند.

شاخص‌های روانی بازار

ابزارهایی نظیر شاخص ترس و طمع (Fear & Greed Index)، شاخص VIX (نوسان‌سنج) یا داده‌های مربوط به حجم معاملات می‌تواند نمایانگر وضعیت روانی بازار باشد. این شاخص‌ها به صورت مستقیم احساسات سرمایه‌گذاران را اندازه‌گیری می‌کنند.

رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی

اخبار، تحلیل‌ها و حتی شایعات منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی چون توییتر، تلگرام و ردیت نیز بر احساسات بازار تاثیر زیادی دارند. در دنیای امروز، برخی اوقات یک توییت می‌تواند قیمت یک ارز دیجیتال را به شدت تغییر دهد.

تجربیات گذشته و ذهنیت جمعی

رفتار گذشته بازار نیز یکی از عواملی است که بر ذهنیت معامله‌گران تاثیر می‌گذارد. اگر در گذشته بازار، یک ریزش شدید منجر به زیان گسترده شده باشد، حتی نشانه‌های جزئی از تکرار آن می‌تواند ترس جمعی را به شدت افزایش دهد. برعکس، صعودهای بزرگ قبلی مارکت، ممکن است باعث خوشبینی بیش از حد میان سرمایه‌گذاران شود.

درکر هر یک از این عوامل می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا تحلیل سنتیمنتال را هوشمندانه‌تر انجام دهند و رفتارهای هیجانی بازار را بسیار سریع تشخیص دهند. این موضوع به خصوص در بازارهای پرنوسان نظیر فارکس و کریپتو، یک مزیت رقابتی بسیار مهم به شمار می‌آید.

ابزارها و اندیکاتورهای تحلیل سنتیمنتال

برای انجام تحلیل سنتیمنتال، صرفا احساس و حدس کافی نیست، بلکه باید برای این منظور از ابزارها و اندیکاتورهای خاصی استفاده کنید. با استفاده از این ابزارها و اندیکاتورها شما می‌توانید دید بهتر و واقعی‌تری از رفتار جمعی بازار داشته باشید. این ابزارها کمک می‌کنند تا روانشناسی بازار را به صورت عددی و قابل اندازه‌گیری تحلیل کنید و نقاطی را شناسایی کنید که در آن‌ها نشانی از ترس بیش از حد یا خوشبینی زیاد باشد.

در بازارهای مالی از جمله فارکس و کریپتو، ابزارهای تحلیل سنتیمنتال نمایانگر موارد زیر خواهند بود:

  • بیش‌تر معامله‌گران در بازار در حال خرید هستند یا فروش؟
  • آیا بازار در وضعیت اشباع ترس قرار دارد یا طمع؟
  • نهنگ‌ها در چه جهتی معاملات خود را ثبت کرده‌اند؟
  • تجمع پندینگ اوردرها (همان سفارش‌های معلق) کجا است؟

در این قسمت با برخی از کلیدی‌ترین شاخص‌های و اندیکاتورهای تحلیل سنتیمنتال آشنا خواهیم شد که هر کدام در شناخت جو روانی بازار کاربرد خاصی دارند. ابزارهایی نظیر شاخص ترس و طمع، گزارش COT، VIX، High-Low، Order Book و Open Interest از جمله شاخص‌ها و اندیکاتورها هستند.

شاخص ترس و طمع (Fear & Greed Index)

یکی از محبو‌ب‌ترین ابزارهای تحلیل سنتیمنتال، شاخص ترس و طمع است. این شاخص احساس کلی بازار را در قالب دو عنصر اصلی، یعنی ترس و طمع خلاصه می‌کند و دارای یک بازه بین عدد ۰ تا ۱۰۰ است.

شاخص VIX

  • عددهای نزدیک به ۰ نشان‌دهنده ترس شدید در بازار یا ریسک‌گریزی است
  • نزدیک به ۱۰۰ نیز نمایانگر طمع و خوشبینی بیش از حد در بازار یا ریسک‌پذیری است

این شاخص از ترکیب چندین فاکتور چون نوسانات بازار، حجم معاملات، داده‌های شبکه‌های اجتماعی، مومنتوم قیمت و … حاصل می‌شود. در بازارهایی چون کریپتو و فارکس، این شاخص می‌تواند به صورت روزانه جهت احتمالی بازار را نشان دهد. برای مثال، اگر عدد پایین باشد، ممکن است زمان مناسبی برای خرید در کف قیمتی ( بر اساس روانشناسی معکوس بازار) باشد.

احساسات بازار نامرئی‌ هستند، اما ابزارهای سنتیمنت آن‌ها را قابل اندازه‌گیری می‌کنند. بررسی این ابزارها تصویر شفافی از بازار به معامله‌گران ارائه می‌دهند.

گزارش تعهد معامله‌گران (COT Report)

یکی از شاخص‌های مهم گزارش تعهد معامله‌گران است که به صورت هفتگی توسط CFTC (کمیسیون معاملات آتی کالا در آمریکا) منتشر می‌شود. این گزارش به ما نشان می‌دهد که گرو‌های مختلف معامله‌گران مانند تریدرهای خرد یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری چه پوزیشنی در بازار ثبت کرده‌اند، خرید یا فروش؟ بررسی این گزارش به تریدرها کمک می‌کند متوجه شوند بازیگران بزرگ بازار چه پوزیشنی در بازار باز کرده‌اند. در صورتی‌که صندوق‌های بزرگ سرمایه‌گذاری در حال افزایش پوزیشن‌های خرید باشند، می‌توان انتظار خرید بیش‌تری در بازار داشت.

در بازار فارکس و کامودیتی‌ها این شاخص از ابزارهای مهم برای تحلیل سنتینمنتال به شمار می‌آید.

شاخص نوسان VIX

VIX مخفف عبارت Volatility Index است و به آن شاخص ترس هم گفته می‌شود. این شاخص میزان نوسانات مورد انتظار بازار را در آینده نشان می‌دهد و به عنوان معیاری برای ارزیابی ترس در بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

  • VIX بالا: نشان‌دهنده ترس شدید یا ریسک‌گریزی
  • و VIX پایین: نشان‌دهنده آرامش، اطمینان یا ریسک‌پذیری

این شاخص به خصوص در بازار بورس آمریکا بسیار کاربرد دارد، اما در تحلیل بین بازاری و سنتیمنت کلی بازارهای جهانی نیز موثر است. بسیاری از تریدرهای با تجربه در بازار فارکس و ارز دیجیتال، از این شاخص برای درک بهتر جو روانی بازار بهره می‌برند.

اندیکاتور High-Low

این اندیکاتور نسبت سهامی را معرفی می‌کند که در بازه زمانی مشخص برای مثال ۵۲ هفته گذشته، به بالاترین یا پایین‌ترین قیمت خود رسیده‌اند.

  • درصورتی‌که سهم‌های زیادی در حال زدن سقف‌های بالاتر باشند، نمایانگر سنتیمنت صعودی است
  • اگر بیش‌تر نمادها در حال ایجاد کف‌های پایین‌تر باشند، نشانه‌ای از سنتیمنت نزولی در بازار است

این اندیکاتور بیش‌تر در بورس کاربرد دارد، اما در بازار فارکس و کریپتو نیز قابل استفاده است. برای مثال، در بازار کریپتو می‌توان نسبت کوین‌هایی که ظرف ۳۰ روز گذشته سقف بالاتر ایجاد کرده‌اند را با کوین‌هایی که کف پایین‌تر زده‌اند یا به کف سقوط کرده‌اند، مقایسه کرد.

شاخص درصد صعودی Bullish Percent Index – BPI

BPI یک شاخص سنتیمنتال است که به ما نشان می‌دهد چه درصدی از دارایی‌ها برای مثال، سهام یا ارزها در شرایط تکنیکالی صعودی قرار دارند. این شاخص دارای بازه‌ای بین ۰ تا ۱۰۰ است.

  • عدد بالای ۷۰: نشان‌دهنده احتمال اشباع خرید و برگشت قیمت
  •  زیر ۳۰: نمایانگر احتمال اشباع فروش و بازگشت قیمت

در مجموع، این شاخص کمک می‌کند بفهمیم بازار در وضعیت خوشبینی قرار دارد یا در حالت عدم اطمینان و ترس بیش‌ از حد به سر می‌برد. این شاخص در گرفتن تصمیماتی برای ورود به معامله یا خروج از معامله بسیار می‌تواند کارامد باشد.

Order Book و Open Interest

دفتر سفارشات (Order Book)، ابزاری است که پوزیشن‌های خرید و فروش را در یک صرافی یا بازار به طور لحظه‌ای نشان می‌دهد. با بررسی عمق بازار و حجم سفارشات خرید و فروش می‌تواند فهمید که در چه قیمت‌هایی سفارش‌هایی خرید یا فروش بیش‌تر است. این ابزار در بازار کریپتو برای انجام تحلیل آنی بسیار کاربرد دارد.

Open Interest نیز به تعداد قراردادهای باز و فعال در بازار مشتقه چون قراداهای آتی یا آپشن اشاره دارد. افزایش آن نمایانگر ورود پول جدید به بازار و کاهش آن ممکن است نشان از خروج سرمایه از بازار باشد.

ترکیب این دو، در بازار مشتقه اطلاعات خوبی از روانشناسی معامله‌گران به دست می‌دهد. همچنین، می‌تواند به ما کمک کند نقاط حساس در عرضه و تقاضا را بهتر تشخیص دهیم.

تحلیل سنتیمنتال در بازار فارکس

بازار فارکس در مقایسه با سایز بازارها، به شدت به احساسات معامله‌گران واکنش می‌دهد. از آن‌جایی که این بازار به طور چشمگیری تحت تاثیر تصمیم‌گیری‌های بانک مرکزی، اخبار اقتصادی و بحران‌های ژئوپلیتیکی است، تحلیل سنتیمنتال در فارکس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این بازار، معامله‌گر با حجم عظیمی از تریدرهای خرد و نهادهای بزرگ رو برو است. تحلیل جو روانی بازار به تریدر کمک می‌کند، متوجه شود که بازیگران اصلی بازار در چه جهتی پوزیشن معاملاتی باز کرده‌اند. برای مثال:

  • اگر بیش‌تر معامله‌گران بر روی جفت ارز EUR/USD  پوزیشن خرید گرفته باشند، این موضوع می‌تواند هشداری برای برگشت قیمتی یا حتی اصلاح قیمتی باشد.
  • با تحلیل و بررسی گزارش‌های COT، می‌توان به این موضوع پی برد که موسسات مالی و بانک‌ها در چه جهتی از بازار وارد یا حتی از آن خارج شده‌اند.
  • ابزارهایی نظیر SSI (Speculative Sentiment Index) یا Order Book در بازار فارکس،وضعیت خرید و فروش تریدرها را نیز نشان می‌دهد.

از این رو، با استفاده از تحلیل سنتیمنتال، معامله‌گر متوجه می‌شود که اکثریت در بازار، در حال حاضر در چه فکری هستند و چه کاری انجام می‌دهند. برای مثال، همه در حال خرید دارایی هستند یا فروش. حال اگر بیش‌تر فعالان در بازار در یک جهت ترید کرده باشند، ممکن است اشباع خرید یا فروش رخ بدهد و در نتیجه زمان خوبی برای تصمیمی برعکس است، زیرا احتمال تغییر روند قیمتی بالا خواهد بود. به این موضوع، اصطلاحا معامله خلاف جهت جمعیت (Contrarian trading) می‌گویند.

هرجایی از بازار جمعیت زیادی در حال خرید یا فروش باشند، نشانه‌ای از تغییر جهت نزدیک است. ممکن است روند قیمتی برگردد.

تحلیل سنتیمنتال در بازار ارز دیجیتال

بازار کریپتو، نوظهور، هیجانی و پرنوسان است. همین مشخصه‌ها باعث می‌شود تحلیل احساسات یا تحلیل سنتیمنتال در آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار باشد. در این بازار پر تلاطم، توییت‌ها، شایعات و رفتار جمعی کاربران در شبکه‌های اجتماعی مختلف می‌توانند بازار را زیر و رو کنند.

آیا بازار در حالت FOMO (ترس از عقب‌ماندن) یا FUD (ترس، عدم اطمینان و تردید) قرار دارد؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال:

  • داده‌هایی چون ترند جستجوی کلمات در گوگل، تحلیل توییتر (برنامه ایکس) یا شاخص ترس و طمع کریپتو می‌توانند شرایط روحی جمعی بازار را به ما نشان دهند.
  • رفتار نهنگ‌ها (Whales) و کیف پول‌های بزرگ در تحلیل سنتیمنتال آن‌چین نیز بخش مهمی از تحلیل احساسات است.

با شناخت سنتیمنت بازار، معامله‌گر ارز دیجیتال می‌تواند از ورود به معامله در نقاط هیجانی و حساس اجتناب کند و در زمانی وارد بازار شود که دیگران با ترس از بازار و سرمایه‌گذاری دست و پنجه نرم می‌کنند، دقیقا در این شزایط است که فرصت‌های واقعی و مناسب برای معامله ظاهر می‌شوند.

استفاده کاربردی از تحلیل سنتیمنتال در استراتژی‌های معاملاتی

استفاده از تحلیل سنتیمنتال به تنهایی شاید سیگنال برای ورود به معامله یا خروج از آن ارائه ندهد، اما نقش بسیار مهمی در بهینه‌سازی تصمیمات معاملاتی دارد. سنتیمنت مثل دماسنج روانی بازار عمل می‌کند. زمانی‌که بدانید بازار در چه وضعیت احساسی‌ای قرار دارد (ترس، طمع، هیجان، شک و دودلی)، می‌توانید تصمیم‌های دقیق‌تر، هوشمندانه‌تر و کم‌ریسک‌تر بگیرید.

در این بخش می‌خواهیم ببینیم سنتیمنت چطور در استراتژی‌های واقعی معامله‌گری استفاده می‌شود:

تشخیص نقاط اشباع خرید و فروش (Overbought/Oversold)

توصر کنید همه فعالان بازار در حال خریداری بیت‌کوین هستند و احساسا طمع شدید در بازار کاملا مشهود است. شاخص‌هایی چون شاخص ترس و طمع (Fear & Greed Index) نیز عددی نزدیگ به ۹۰ را نشان می‌دهد، در چنین شرایطی می‌توان احتمال داد که بازار در نزدیکی یک سقف قیمتی قرار دارد. برعکس این موضوع نیز صادق است، زمانی‌که همه از بازار فرار می‌کنند و احساس ترس در بازار تشدید می‌شود، ممکن است بهترین زمانی برای خرید دارایی مورد نظر باشد.

از این رو، سنتیمنت یا تحلیل جو روانی بازار می‌تواند نواحی یا نقاط اشباع روانی را در مارکت به ما نشان دهد تا ما تصمیمات منطقی‌تر و بهینه‌تری داشته باشیم.

معامله برخلاف جمعیت (Contrarian Trading)

در بسیاری از مواقع، زمانی‌که اکثریت بازار در یک جهت ترید می‌کند، حرفه‌ای‌ها برعکس آن‌ها پوزیشن می‌گیرند. علت این موضوع این است که بازار دوست دارد اکثریت را غافل‌گیر کند. برای مثال اگر ۸۰ درصد تریدرها در حال خرید جفت ارز EUR/USD باشند، ممکن است بازار به زودی با ریزش همراه باشد، زیرا:

  • بازارسازها یا مارکت میکرها نقدینگی آن‌ها را می‌خواهند
  • این خریدها به اشباع رسیده و خریدار دیگر قدرتی ندارد
  • فضای ذهنی یا روانی بازار به طور قابل توجهی خوشبین است

سنتیمنت این جمعیت یا رفتار گله‌ای را به ما نشان می‌دهد تا خلاف آن پوزیشن بگیریم.

معامله خلاف جهت جمعیت

تشخیص زمان مناسب ورود یا خروج

تحلیل سنتیمنتال می‌تواند به ما کمک کند، زودتر از بقیه معامله‌گران وارد یک روند قیمتی شده و پیش از پایان آن از آن خارج شویم. برای مثال،

  • پیش از این‌که قیمت رشد داشته باشد یا روند صعودی آغاز شود، حجم مثبت توییت‌ها، داده‌های سرچ یا جستجو و احساسات کاربران رو به افزایش می‌گذارد.
  • زمانی‌که همه نسبت به بازار در خوشبینی کامل به سر می‌برند یا به آن خوشبین شده‌اند، می‌تواند نشانه‌ای از پایان یک روند قیمتی باشد.

با دیدن این نشانه‌ها می‌توانید در زمان بهتری وارد معامله یا از آن خارج شوید.

هماهنگی با فازهای ریسک‌پذیر و ریسک‌گریز بازار

همان گونه که پیش‌تر نیز اشاره داشتیم، بازار در دو حالت قرار دارد:

  • Risk-On (ریسک‌پذیر): در این شرایط سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند سرمایه خود در دارایی‌هایی که ریسک بالایی دارند، سرمایه‌گذاری کنند. مانند سهام و ارز دیجیتال.
  • Risk-Off (ریسک‌گریز): سرمایه‌گذاران در این وضعیت به دلیل عدم اطمینان و ترس زیاد، به دارایی‌های امن‌تر چون دلار، ین و طلا پناه می‌برند.

تحلیل سنتیمنتال با بررسی جریان سرمایه، ترس بازار و شاخص VIX و … می‌تواند تشخیص دهد بازار در چه فازی قرار دارد. آگاهی از این موضوع باعث می‌شود تصمیمات معاملاتی خود را فیلتر کنید و با جریان اصلی همراه شوید.

فیلتر برای استراتژی‌های تکنیکال یا فاندامنتال

تحلیل سنتیمنتال یا جو روانی بازار به تنهایی برای گرفتن تصمیم معاملاتی کافی نیست، بلکه باید در کنار ترکیب تحلیل تکنیکال و فاندامنتال از آن بهره ببرید. برای مثال:

  • اگر از لحاظ تکنیکالی، سیگنال خرید دریافت کنیم اما از نظر سنتیمنتال شرایط بازار نشان‌دهنده  ریسک‌گریزی شدید باشد، احتمال رشد دارایی بیش‌تر است.
  • تحلیل بنیادی یا فاندامنتال مثبت باشد، ولی تحلیل روانی نشان‌دهنده افزایش ریسک‌پذیری شدید باشد، بهتر است برای گرفتن تصمیم معاملاتی صبر کنید.

ترکیب این سه ابزار کلیدی تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی و تحلیل سنتیمنتال، تصویری دقیق و جامع از وضعیت بازار به معامله‌گران نشان می‌دهند. در نتیجه، آن‌ها می‌توانند تصمیمات بهینه‌تر و بهتری داشته باشند.

با ترکیب سه تحلیل تکنیکال، فاندامنتال و سنتیمنتال، می‌توانید سیگنال‌های معاملاتی را فیلتر کنید. در نتیجه، شانس موفقیت شما در معاملات چندین برابر خواهد شد.

مزایا و معایب تحلیل سنتیمنتال

در این بخش می‌خواهیم به برخی از مهم‌ترین معایب و مزایای تحلیل سنتیمنتال اشاره کنیم.

مزایا

مزایای این نوع تحلیل به شرح زیر است:

  • درک رفتار واقعی بازار و واقعیت ذهنی فعالان بازار
  • افزایش دقت تصمیمات معاملاتی با ترکیب سه تحلیل
  • پیش‌بینی زودتر تغییر روند یا برگشت قیمت
  • ابزاری مناسب برای معامله خلاف جهت جمعیت

معایب

معایب نیز شامل وارد زیر است:

  • سنتیمنت بازار خیلی سریع ممکن است تغییر کند، از این رو، صرفا نباید بر اساس آن تصمیم گرفت
  • برخلاف اندیکاتورهای تکنیکال، سنتیمنت عدد مشخصی ندارد و برخی اوقات تفسیر آن ذهنی است
  • به دلیل تاثیرپذیری از شایعات و اخبار، احساسات می‌توانند ناگهانی، اغراق‌آمیز و حتی گمراه‌کننده باشد
  • به تنهایی نمی‌توان به تحلیل سنتیمنتال تکیه کرد و تصمیم معاملاتی گرفت، حتما باید با دیگر انواع تحلیل ترکیب کنید

جمع‌بندی

تحلیل سنتیمنتال یکی از پایه‌های کلیدی درک رفتار بازارهای مالی است. چه در بازار فارکس باشید، چه در ارز دیجیتال، سنتیمنت بازار می‌تواند مسیر حرکات بزرگ را مشخص کند، البته به‌شرطی که بدانید چطور آن را بخوانید و در کنار تکنیکال و فاندامنتال استفاده کنید. درک احساسات جمعی معامله‌گران و شناسایی هیجانات پنهان بازار، می‌تواند به شما کمک کند تصمیمات دقیق‌تر و هوشمندانه‌تری بگیرید. سنتیمنت نه‌ تنها ذهن بازار را به شما نشان می‌دهد، بلکه به شما یاد می‌دهد چه زمانی صبر کنید، چه زمانی وارد شوید، و چه زمانی از بازار خارج شوید.