آموزش نحوه محاسبه معاملات مارجین در فارکس

یکی از جذابیت های بازار فارکس برای معامله گرانی که به سمت این بازار جذب می شوند، امکان استفاده از معاملات مارجین اهرم دار است؛ زیرا میزان سود تریدرها با این امکاناتی که بروکرها برای کاربران فراهم می کنند، بسیار بیشتر از حالتی خواهد بود که یک تریدر بخواهد معاملاتی را تنها با سرمایه اولیه خود انجام دهد.

نکته ای که شاید برخی افراد فراموش کنند این است که نه تنها میزان سود بلکه میزان ضرر معامله گران نیز در چنین بازاری و در معاملات مارجین، بیشتر از حالت عادی خواهد بود. ما در این مقاله از سری مقالات آموزش رایگان فارکس مفهوم و چگونگی انجام معاملات مارجین در فارکس را بررسی خواهیم کرد؛ زیرا باور داریم برای آنکه یک معامله گر در بازار مالی موفق باشد، نیاز است که با سازوکار انجام معاملات در آن بازار کاملاً آشنا شود.

منظور از معاملات مارجین در فارکس چیست؟

فرض کنید زمانی که قیمت دلار در کشور 10 هزار تومان بود، شما پیش بینی کرده بودید نرخ دلار بالا خواهد رفت و به همین دلیل قصد داشتید سرمایه خود را که به تومان بود، به دلار تبدیل کنید. در آن زمان شما 100 میلیون تومان را به صرافی برده و درخواست دلار کرده بودید و به این ترتیب در ازای مبلغی که پرداخت کردید، 10 هزار دلار به دست آورده بودید. پس از گذشت 2 روز و هم سو با پیش بینی شما نرخ دلار افزایش یافت؛ به نحوی که قیمت آن در بازار از 10 هزار تومان به 10.500 تومان رسید. با محاسبات ساده متوجه شدید سرمایه شما پس از این افزایش قیمت به 105 میلیون تومان تبدیل شده است. این حالتی است که شما بخواهید معامله ای ساده و نه از نوع مارجین انجام دهید.

• سرمایه اولیه: 100 میلیون تومان
• قیمت اولیه دلار: 10 هزار تومان
• قیمت دلار پس از دو روز: 10.500 تومان
• مقدار سرمایه به دلار: 10 هزار دلار
• میزان سود پس از دو روز: 5 میلیون تومان (000.000 – 100.000.000 = 5.000.000)

برای درک معاملات مارجین در فارکس و تفاوت آن با معاملات معمولی، فرض کنید 100 میلیون تومان سرمایه اولیه دارید و برای خرید دلار یا به عبارتی تبدیل تومان به دلار به یک بروکر یا صرافی مراجعه می کنید. بروکر به شما اجازه می دهد از لوریج 1:100 استفاده کنید؛ به این معنا که شما می توانید در ازای هر یک واحد از سرمایه خود، 100 واحد را از بروکر قرض بگیرید؛ درنتیجه با اینکه سرمایه شما 100 میلیون تومان بود، به دلیل امکان استفاده از لوریج 1:100، به 10 میلیارد تومان تبدیل شد.

البته توجه داشته باشید بروکر تنها اعتبار این مبلغ را به شما خواهد داد و نه اصل سرمایه را. باز هم مانند مثال پیش (انجام معامله معمولی) روند قیمتی دلار همان طور که شما پیش بینی کرده بودید، افزایش خواهد یافت و قیمت دلار به 10.500 تومان خواهد رسید، اما اکنون سرمایه شما 10 میلیارد تومان است و نه 100 میلیون تومان؛ بنابراین می توانید به جای 10 هزار دلار (در مثال قبلی که از لوریج استفاده نشده بود) مبلغ 1 میلیون دلار را در ازای سرمایه خود از بروکر دریافت کنید.

از آنجا که مبلغ دلار افزایش یافته بود، سرمایه شما از 10 میلیارد تومان به 10 میلیارد و 500 میلیون تومان افزایش یافته است؛ البته نباید فراموش کنید که به دلیل فراهم کردن امکان انجام معاملات مارجین و دیگر خدمات بروکر، باید مبلغی از سود خود را به عنوان کمیسیون به بروکر دهید؛ با این حال همچنان سود شما بسیار بیشتر از حالتی است که معاملات خود را به صورت معمولی و ساده انجام دهید.

• سرمایه اولیه: 100 میلیون تومان
• سرمایه پس از استفاده از لوریج 1:100: 10 میلیارد تومان
• قیمت اولیه دلار: 10 هزار تومان
• قیمت دلار پس از دو روز: 10.500 تومان
• مقدار سرمایه به دلار: 1 میلیون دلار
• میزان سود پس از دو روز: 500 میلیون تومان (500.000.000 – 10.000.000.000 = 500.000.000)

برای درک بهتر مطالبی که گفتیم، می توانید جدول زیر را مشاهده کنید.

نکته دیگری که درباره معاملات مارجین در فارکس باید توجه کنید، این است که با استفاده از لوریج، میزان سود یا احتمالاً ضرر شما با ضریب محاسبه خواهد شد (همان طور که در مثال توضیح دادیم)؛ بنابراین باید هوشیار باشید که اگر پیش بینی شما غلط باشد، میزان ضرر شما نیز با ضریب محاسبه خواهد شد؛ درحالی که اگر معامله معمولی را در صرافی و بدون استفاده از لوریج انجام دهید، میزان ضرر شما نیز کاهش خواهد یافت.

برای مثال اگر دلار 10 هزار تومان باشد و مبلغ آن به 9000 تومان کاهش یابد، با توجه به اینکه شما به کمک 100 میلیون توانسته بودید 10 هزار دلار بخرید، پس از افت قیمت دلار ارزش سرمایه شما به 90 میلیون تومان کاهش خواهد یافت؛ درحالی که اگر از لوریج استفاده می کردید، با توجه به ضریب لوریج انتخابی، سرمایه شما می توانست بسیار بیشتر از این مبلغ کاهش یابد.

اکنون که با مفهوم معاملات مارجین در فارکس آشنا شدید، بهتر است کمی تخصصی تر و کاربردی تر آن را بیان کنیم. اگر به مثال پیش بازگردیم، مبلغی که شما برای یک معامله اختصاص خواهید داد، از طرف بروکر قفل شده و به عنوان مارجین معامله شما تلقی خواهد شد. همچنین تا زمانی که شما معامله خود را نبندید، امکان برداشت یا استفاده از آن را در دیگر معاملات نخواهید داشت. در ادامه مفاهیم پایه برای آنکه معاملات مارجین در فارکس را به خوبی متوجه شوید، بیان کرده ایم.

مفاهیم پایه معاملات مارجین در فارکس

بالانس/ موجودی (Balance)

بالانس به موجودی و سرمایه شما در حساب معاملاتی اشاره دارد. البته این مقدار صرف نظر از معاملات باز تریدر است؛ برای مثال اگر شما 2000 دلار در حساب معاملاتی خود واریز کرده باشید، موجودی یا بالانس شما 2000 دلار است و زمانی که معامله ای را باز کنید، این میزان همچنان تغییر نخواهد کرد تا زمانی که معامله خود را ببندید. پس از بستن معامله، با توجه به اینکه شما در معامله خود سود کرده یا متضرر شده باشید، موجودی شما کم یا زیاد شده و تغییر خواهد کرد.

ایکوئیتی (Equity)

ایکوئیتی نیز به نوع دیگری از سرمایه شما در حساب معاملاتی اشاره دارد؛ به این ترتیب که معاملات باز شما و میزان سود و ضرر شناورتان نیز در میزان ایکوئیتی مهم است؛ برای مثال اگر شما 2000 دلار به حساب معاملاتی خود در بروکر واریز و اقدام به بازکردن یک معامله کرده باشید، همچنین تا این لحظه، 500 دلار در معامله خود سود کرده باشید، میزان Equity به 2500 تغییر خواهد کرد. اگر تا یک ساعت بعد میزان این سود به 400 دلار رسیده باشد، میزان ایکوئیتی نیز به 2400 دلار تغییر می کند و این مقدار تا زمانی که شما معامله خود را ببندید، می تواند تغییر کند.

نکته جالب این است که پس از بستن معامله، موجودی یا بالانس حساب شما با توجه به میزان سود یا ضررتان در معامله تغییر خواهد کرد و میزان ایکوئیتی نیز به ثبات می رسد. درواقع پس از بستن معامله (زمانی که هیچ معامله بازی نداشته باشید) مقدار بالانس و ایکوئیتی برابر خواهند شد.

مارجین (Margin) / مارجین استفاده شده (Used Margin)

مارجین مبلغی از دارایی کاربر است تا بروکر مطمئن شود می تواند ضرر و زیان خود را پوشش دهد؛ برای مثال می توان گفت شما در معامله ای با مبلغ بالایی شرکت می کنید و 2 درصد از مبلغ معامله به عنوان تضمین توانایی در جبران ضرر از دارایی شما قفل خواهد شد (2 درصد مبلغی است که شما در معامله گذاشته اید و 98 درصد باقی مانده را بروکر به شما می دهد).

تا زمانی که معامله باز است، نمی توان مبلغ قفل شده را برداشت یا در معاملات دیگر از آن استفاده کرد؛ مثلاً شما 100 دلار از دارایی خود را به یک معامله اختصاص خواهید داد و از اهرم 1:100 استفاده می کنید؛ بنابراین می توانید معامله ای به ارزش 10 هزار دلار را باز کنید، اما مبلغ 100 دلاری که شما در این معامله قرار دادید، به عنوان مارجین قفل خواهد شد.

مارجین آزاد (Free Margin)

به بخش آزاد از سرمایه شما اشاره دارد که اجازه می دهد درصورت تمایل با استفاده از آن معاملات جدیدی را باز کنید یا اینکه آن مبلغ را از حساب خود برداشت کنید. درحقیقت مارجین آزاد، سرمایه استفاده نشده در حساب شما را نشان می دهد.

سطح مارجین (Margin level)

بروکر برای آنکه مطمئن شود شما مجاز به بازکردن معاملات هستید، سطح مارجین را برحسب معاملات شما اندازه گیری می کند. هرچه این مقدار به 100 نزدیک شود، اوضاع بد حساب معاملاتی شما و از دست رفتن میزان زیادی از سرمایه تان را نشان می دهد.

معاملات مارجین در فارکس (متاتریدر)

پس از آشنایی با تمام مفاهیم ضروری برای آنکه بتوانید معاملات مارجین در فارکس را به خوبی درک کنید، بهتر است به پلتفرم متاتریدر برویم و مفاهیمی را که شرح دادیم در این پلتفرم نیز مشاهده کنیم. در تب Trade از بخش Terminal در متاتریدر، چنین تصویری را می توان دید؛ البته اگر معاملات باز داشته باشید. در ادامه اصطلاحاتی را که برای فهم این بخش به آن نیاز دارید، بیان کرده ایم.

• Order: در این تصویر کاربر سه معامله باز دارد. همان طور که مشاهده می کنید، هر معامله در ستون Order و با اعداد مشخص شده است.
• Time: ستون بعدی مربوط به زمان ثبت معامله است.
• Type: در ستون Type می توانید نوع معامله را که می تواند خرید (Buy) یا فروش (Sell) باشد مشاهده کنید.
• Size: در ستون Size، لات انتخاب شده توسط تریدر نشان داده شده است.
• Symbol: Symbol، جفت ارز یا دارایی ای را مشخص می کند که کاربر معامله ای روی آن باز کرده است.
• Price: قیمت جفت ارز در ستون Price اول به قیمت جفت ارز در زمان ثبت معامله اشاره می کند.
• S / L و T / P: دو ستون بعدی یعنی S/L و T/P به ترتیب حد ضرر و حد سود هر معامله را نشان می دهند.
• Price: ستون دوم Price نیز به قیمت جفت ارز در حال حاضر اشاره دارد.
• Commission: میزان کمیسیون معاملات در ستونی به همین نام یعنی Commission آورده شده است.
• Swap: Swap مبلغی است که به بهره شبانه اختصاص دارد. اگر شما معامله ای را در طول شب باز نگه دارید، مبلغی به عنوان سواپ به شما پرداخت یا از شما کسر می شود. همان طور که متوجه شدید، سواپ می تواند مثبت یا منفی باشد.
• Profit: میزان سود یا ضرر شما نیز در ستون آخر یعنی Profit مشخص می شود. اگر این رقم منفی باشد به این معناست که شما در آن معامله متضرر شده اید و اگر علامتی در کنار آن دیده نشود، یعنی شما در معامله خود سود کرده اید. در ردیف آخر نیز می توانید برآیند سود یا ضرر کل معاملات خود را مشاهده کنید.

در ادامه آموزش معاملات مارجین در فارکس و در ردیف آخر این تصویر اعدادی را برای موارد Balance، Equity، Margin، Free Margin و Margin Level مشاهده می کنید. به طور خلاصه موجودی یا Balance به دارایی کاربر پیش از بازکردن معامله اشاره دارد. Equity مقدار دارایی کاربر با توجه به سود و ضررهای او را نشان می دهد. همان طور که می بینید، تریدر در معاملات خود ضرر کرده و این ضررها سبب کم شدن مقدار Equity کاربر شده است.

مارجین (Margin) مبلغی است که کاربر در هر سه معامله خود به عنوان وثیقه در اختیار بروکر قرار داده است تا بتواند معاملاتی با ارزش چند برابر سرمایه اولیه خود را باز کند. Free Margin نیز به مقدار آزاد سرمایه کاربر اشاره دارد که می توان از آن استفاده کرد؛ به عبارت دیگر کاربر می تواند این مبلغ را برداشت یا در معاملات جدید خود استفاده کند.

درنهایت اینکه هرچقدر سطح مارجین (Margin Level) به 100 نزدیک تر شود، وخامت شرایط تریدر را نشان می دهد؛ زیرا به بروکر می گوید کاربر به قدری وارد ضرر شده و سرمایه آزاد ندارد که امکان بازکردن معامله جدید یا ظرفیت ضرر بیشتر را داشته باشد. باید توجه داشت همه مقادیر در این بخش به هم مرتبط هستند و روی هم تأثیر می گذارند؛ برای مثال:

Equity = Balance -/+ Profit

Equity = Margin + Free Margin

سخن پایانی

فعالیت در بازار فارکس به دلیل امکانات و البته عمق و بزرگی این بازار در میان تریدرها بسیار پرطرفدار است، اما همان طور که بارها در همین مقاله اشاره شد، انجام معاملات مارجین در فارکس ریسک بالایی را برای کاربران دارد. البته نباید فراموش کنید که فعالیت در هر بازار مالی با ریسک همراه است.

با این حال معاملات مارجین و استفاده از لوریج ریسک فعالیت را بالاتر خواهد بود. بد نیست بدانید استفاده از لوریج در بازار ارزهای دیجیتال نیز رایج است که باز هم ریسک بالا در آن بازار را نشان می دهد. برای آنکه میزان ریسک فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال را معقول کنید، بهترین کار این است که پیش از شروع فعالیت در بازار رمز ارزها در یک دوره آموزش ارزهای دیجیتال شرکت کنید.

در بازار فارکس نیز شرایط به همین ترتیب است و لازم است که هر کاربری حتماً بر انواع تحلیل و ویژگی های خاص بازار فارکس مسلط شود. یکی دیگر از کارهایی که می توانید در بازار فارکس و البته پیش از شروع به فعالیت اصلی در این بازار انجام دهید، این است که پس از ایجاد یک حساب دمو و با گرفتن اعتبار مجازی از بروکر، در بازار فارکس فعالیت کنید. پس از مدتی فعالیت در حساب دمو یا آموزشی و زمانی که متوجه شدید آمادگی لازم برای فعالیت به صورت حقیقی را دارید، سرمایه خود را به بروکر واریز کرده، شروع به فعالیت کنید و با اطمینان از معاملات مارجین استفاده کرده و سود خود را چند برابر کنید.

پرسش های متداول