بی شک امروزه داشتن دانش و اطلاعات کافی برای پیش بینی و درک آینده ارزهای دیجیتال امری ضروریست. در ادامه به صورت کلی به بررسی برخی مفاهیم می پردازیم و سپس آینده احتمالی ارزهای دیجیتال را پیش بینی می کنیم.

 به صورت کلی ارز دیجیتال چیست؟

به طور حتم می دانید که ارز دیجیتال نام دیگری است برای پول دیجیتال، پول الکترونیکی و ارز الکترونیکی که در واقع وجود فیزیکی ندارد و تنها راه به دست آوردن و ذخیره آن از طریق اینترنت و با کمک سایت ها، برنامه ها و کیف پول مخصوص است. شما دیگر با پول کاغذی و یا سکه فلزی سر و کار ندارید و اعتبار و یا ارزشی را به عنوان پول از اسمی به اسم دیگر و یا از کیف پولی به کیف پول دیگر انتقال می دهید.

1-1- چند نوع ارز دیجیتال داریم؟

آماری که در ژانویه 2020 از تعداد ارزهای دیجیتال موجود در جهان منتشر شد، عددی بیش از 2000 را برای ارزهای رمزنگاری شده نشان می داد که بسیاری از آن ها در جوامع اختصاصی و نیز در میان سرمایه گذاران (حتی در موارد اندک) از طرفداران زیادی برخوردار هستند. در ادامه به 10 مورد از محبوب ترین ارزهای دیجیتال اشاره می کنیم:

  1. بیت کوین (BTC)
  2. اتریوم (ETH)
  3. ریپل (XRP)
  4. لایت کوین (LTC)
  5. تتر (USDT)
  6. بیت کوین کَش (BCH)
  7. لیبرا (LIBRA)
  8. مونرو (XMR)
  9. بیت کوین اس وی (BSV)
  10. بایننس کوین (BNB)

1-2- ارزهای رمزنگاری شده چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال دارند؟

ارز رمزپایه یا ارز رمزنگاری شده زیرمجموعه ای از ارز دیجیتالی است که با استفاده از تکنیک های رمزگذاری پیشرفته معروف کریپتو ایجاد و مدیریت می شود. اولین ارز رمزنگاری شده که مفاهیم علمی و دانشگاهی را به واقعیت (مجازی) تبدیل کرد؛ بیت کوین بود که در سال 2009 منتشر شد.

از آن جایی که بیت کوین در سال های بعد افراد زیادی را به خود جلب کرد، در آوریل 2013 درست هنگامی که به بالاترین رکورد و افزایش 10 برابری در دو ماه گذشته آن نسبت به دلار رسید، توجه سرمایه گذاران و رسانه های زیادی را به خود معطوف ساخت. بیت کوین در زمان اوج خود ارزش بازار بیش از 2 میلیارد دلار را نیز تجربه کرد، اما اندکی پس از آن با پنجاه درصد سقوط ارزش، باعث به راه افتادن بحث و جدال هایی درباره آینده بیت کوین و به طور کلی ارزهای رمزپایه شد.

1-3- رقابت ارزهای دیجیتال با پول های رایج برای تسلط بر آینده

بیل گیتس معتقد است که آینده متعلق به ارزهای دیجیتال است. شما چطور فکر می کنید؟ آیا این ارزها به بازارهای سیاه و تروریسم رونق می دهند و یا گام های مثبت را در امور مالی تسهیل می کنند؟

پول های کاغذی ابتدا در چین ساخته شدند و مورد استفاده قرار گرفتند، اما واقعیت این است که با وجود قرن ها نوآوری مالی، پول کاغذی و سکه هنوز هم برای افراد مفاهیمی آشنا و رایج هستند.

از طرفی دیگر بیش از یک دهه است که بیت کوین و سایر ارزهای رمزپایه غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاک چین وجود دارند. برای مثال، فیس بوک در حال برنامه ریزی های دقیق تر برای ارز دیجیتالی بلاکچین خود به نام Libra است (اگرچه غیرمتمرکز نخواهد بود و از نظر فنی ارز رمزپایه به حساب نمی آید). سوال ما این است که آیا این ارزها می توانند آینده پول رایج باشند؟

هنگامی که نظر رئیس جمهور سابق بانک مرکزی اروپا، ماریو دراگی را در رابطه با بیت کوین جویا شدند.

او گفت: «به چند دلیل بیت کوین را ارز نمی داند. یکی از دلایل او این است که یورویی که امروز هست، فردا نیز هست و ارزش آن همچنان پایدار است و این در حالی است که ارزش بیت کوین به شدت در نوسان است.»

آیا این مشکل بزرگی برای ارزهای رمزپایه مانند بیت کوین نیست؟ اگر ارزش آن ها پایدار نباشد، چگونه می توانیم از آن ها به عنوان ارز استفاده کنیم؟

2- آیا اکنون زمان مناسبی برای سرمایه گذاری است؟ در آینده چطور؟

در غرب، بیت کوین به عنوان یک دارایی دیجیتال قلمداد می شود، چرا که اولین کالای کمیاب دیجیتالی بود که تاکنون به وجود آمده بود. اگر شما قصد دارید با صرف وقت و هزینه به ذخیره و استخراج بیت کوین بپردازید، این کار را به این دلیل انجام ندهید که با آن شاید چیزی بخرید، بلکه برای نوعی دارایی سرمایه گذاری کنید که یکی از اجزای یک سیستم جدید در حال تکامل است. بیت کوین در واقع گل سرسبد این جنبش غیرمتمرکز است که روی پلت فورم بلاک چین کار می کند.

اگر قصد سرمایه گذاری در ارزهای رمزپایه دارید، پیشنهاد ما به شما این است که سرمایه گذاری خود را با روشی مشابه با سرمایه گذاری های پرریسک انجام دهید. در واقع لازم است ریسک از دست دادن بیشتر و یا همه سرمایه خود را بپذیرید.

ارزهای دیجیتال ارزش ذاتی ندارد، که این امر به شدت آن را در معرض نوسانات قیمتی قرار می دهد که به نوبه خود ضرراتی را که یک سرمایه گذار متحمل می شود بیشتر می کند. به عنوان مثال، بیت کوین در یک دوره شش ساعته در 11 آوریل 2013 از 260 دلار به حدود 130 دلار سقوط کرد.

پیش بینی آنچه در مورد ارز رمزپایه رخ خواهد داد آسان نیست. اما چیزی که بیشتر سرمایه گذاران می خواهند بدانند یافتن زمان مناسب برای سرمایه گذاری در ارزهای رمزنگاری شده است. در این خصوص نظرات مختلفی وجود دارد. از طرفی با کاهش ارزش بیت کوین به نصف در سال جاری و بازگشت بیت کوین به 10 هزار دلار، به نظر نمی رسد اگر اکنون سرمایه گذاری کنید در معرض خطر بزرگی قرار خواهید گرفت.

تصمیم گیری کنید اگر نمی توانید چنین نوساناتی را بپذیرید و ضررهای ناشی از آن را متحمل شوید، به دنبال سرمایه گذاری های مناسب در جای دیگری بگردید.

3- عوامل موثر بر آینده ارزهای دیجیتال

3-1- ویژگی های مثبت ارزهای دیجیتال

تورم تاثیری روی آن ندارد

تقریباً هر ارز رمزنگاری شده در زمان انتشار با مقدار مشخصی معرفی می شود. هر چه تقاضا افزایش یابد، ارزش آن نیز افزایش می یابد که با بازار همگام بوده و در طولانی مدت، از تورم جلوگیری می کند.

به صورت خودگردان اداره و مدیریت می شود

مالکیت و نگهداری هر ارز از اصلی ترین عوامل توسعه آن است. معاملات ارز رمزنگاری شده توسط توسعه دهندگان یا استخراج کنندگان بر روی سخت افزارهای شخصی آن ها ذخیره می شود، آن ها برای این کار هزینه تراکنش را به عنوان سود ذخیره می کنند و سوابق معاملات را به طور دقیق و به روز نگهداری می کنند.

امن و خصوصی است

حفظ حریم خصوصی و امنیت همیشه یکی از نگرانی های اصلی در مورد ارزهای رمزپایه بوده است. بستر اصلی بلاک چین بر اساس معماهای مختلف ریاضی ساخته شده است که رمزگشایی آن دشوار است. این امر موجب می شود ارز رمزنگاری شده از معاملات الکترونیکی معمولی امنیت بیشتری داشته باشد. ارزهای رمزنگاری شده برای امنیت و حفظ حریم خصوصی بهتر، از نام های مستعار استفاده می کنند که به هیچ کاربر، حساب یا داده ذخیره شده ای مرتبط نیستند که می توانند به یک نمایه مرتبط شوند.

مبادلات ارزی را می توان به راحتی انجام داد

ارز رمزنگاری شده را می توان با استفاده از ارزهای زیادی مانند دلار آمریکا، یورو اروپا، پوند انگلیس، روپیه هند یا ین ژاپن خریداری کرد. با کمک کیف پول ها و صرافی های مختلف ارزهای رمزنگاری شده، می توان با خرید و فروش توسط ارز رمزنگاری شده در کیف پول های مختلف و با حداقل هزینه تراکنش، یک ارز را به ارز دیگر تبدیل کرد.

غیرمتمرکز است

یکی از مهمترین نکات مثبت ارزهای رمزنگاری شده این است که آن ها عمدتاً غیرمتمرکز هستند. بسیاری از ارزهای رمزپایه توسط توسعه دهندگان که از آن استفاده می کنند و افرادی که مقدار قابل توجهی دارایی دارند یا توسط سازمان های تولیدکننده آن، قبل از انتشار در بازار کنترل می شوند. غیرمتمرکزسازی کمک می کند تا انحصار ارز آزاد و تحت کنترل باشد تا هیچ یک از سازمان ها نتوانند جریان و ارزش ارز را تعیین کنند، که این امر به نوبه خود آن را پایدار و ایمن نگه می دارد.

روشی مقرون به صرفه

یکی از عمده ترین کاربردهای ارزهای رمزپایه ارسال پول به کشورهای دیگر است. با کمک ارز رمزنگاری شده، هزینه های تراکنش پرداخت شده توسط کاربر به مقدار ناچیز یا صفر کاهش می یابد. این کاهش هزینه با حذف اشخاص ثالث مانند ویزا (VISA) یا پی پل (PayPal) برای تأیید معامله انجام می گیرد.

راهی سریع برای انتقال وجوه

ارزهای رمزنگاری شده همیشه به عنوان راه حلی بهینه برای خرید و فروش ها و نیز تراکنش ها وجود داشته اند. از نظر زمانی دیگر فرقی نمی کند که فعالیت های مالی داخلی انجام می دهید و یا بین المللی، چرا که با ارزهای رمزپایه بسیار سریع انجام می شود. این به این دلیل است که تأیید برای پردازش به زمان بسیار کمی نیاز دارد زیرا موانعی بر سر راه آن وجود ندارد.

3-2- ویژگی های منفی ارزهای دیجیتال

می تواند برای معاملات غیرقانونی استفاده شود

از آنجا که حریم خصوصی و امنیت تراکنش ها در ارزهای رمزنگاری شده بالا است، برای دولت دشوار است که هر کاربر را با آدرس کیف پول موجود از او ردیابی کند. بیت کوین در گذشته در بسیاری از معاملات غیرقانونی از جمله خرید دارو در دارک وب ها به عنوان شیوه ای برای مبادله پول مورد استفاده قرار گرفته است. برخی از ارزهای رمزنگاری شده برای تبدیل پول غیرقانونی خود از طریق  واسطه ای نامشخص و متمایز برای مخفی کردن منبع آن استفاده می کنند.

از دست دادن داده ها می تواند باعث خسارات مالی شود

توسعه دهندگان ارزهای رمزپایه قصد داشتند کد منبعی قابل پیگیری، دفاع قوی در برابر هک شدن و حملات سایبری و پروتکل های غیرقابل نفوذ در برابر احراز هویت ایجاد کنند؛ به همین دلیل است که قرار دادن پول در ارزهای رمزپایه از پول نقد فیزیکی یا خزانه بانکی مطمئن تر قلمداد می شود. اما اگر هر کاربری کلید خصوصی کیف پول خود را گم کند، دیگر امکان بازیابی آن وجود ندارد؛ در نتیجه کیف پول ارز دیجیتال به همراه تعداد کوین های داخل آن به صورت قفل شده باقی خواهد ماند و منجر به ضرر مالی وی می شود.

با وجود غیرمتمرکز بودن هنوز توسط برخی از سازمان ها مدیریت می شود

ارزهای رمزپایه به غیرمتمرکز بودن شهرت دارند. اما جریان و مقدار برخی ارزها در بازار هنوز توسط سازندگان آن ها و برخی از سازمان ها کنترل می شود. این دارندگان می توانند کوین را برای نوسانات بزرگ قیمت آن دستکاری کنند. حتی کوین هایی که مورد استفاده بسیاری از افراد قرار می گیرند مانند بیت کوین که در سال 2017 ارزش آن چندین برابر شد، می توانند دستکاری شوند.

استخراج آن اثرات منفی بر محیط زیست دارد

استخراج ارزهای رمزپایه به انرژی محاسباتی و ورودی برق زیادی نیاز دارد و باعث می شود انرژی زیادی صرف شود. بزرگترین مصرف کننده در این مورد بیت کوین است. استخراج بیت کوین به کامپیوترهای پیشرفته و انرژی زیادی نیاز دارد. این کار در رایانه های معمولی امکان پذیر نیست. استخراج کنندگان اصلی بیت کوین در کشورهایی مانند چین هستند که از زغال سنگ برای تولید برق استفاده می کنند و همین مسئله باعث افزایش تولد کربن در چین شده است که آلودگی زیادی را برای محیط زیست به دنبال دارد.

ریسک هک شدن وجود دارد

اگرچه ارزهای رمزپایه بسیار امن هستند، اما مبادلات با این ارزها چندان ایمن نیست. اکثر صرافی ها داده های کیف پول کاربران را ذخیره می کنند تا شناسه کاربری آن ها به درستی کار کند که این داده ها توسط هکرها قابل سرقت هستند و به آن ها امکان دسترسی به بسیاری از حساب ها را می دهد.

پس از دسترسی، این هکرها می توانند به راحتی وجه را از آن حساب ها برداشت و به حساب خوب منتقل کنند. برخی از صرافی ها مانند Bitfinex یا Mt Gox در سال های گذشته هک شده و بیت کوین به هزار و حتی میلیون دلار آمریکا سرقت شده است. امروزه اکثر صرافی ها از امنیت بالایی برخوردار هستند، اما همیشه ریسک قرار گرفتن در معرض هک و حملات سایبری وجود دارد.

امکان بازپرداخت یا لغو وجود ندارد

اگر بین طرفین اختلافی وجود داشته باشد یا کسی به اشتباه وجهی را به آدرس کیف پول اشتباه ارسال کند، ارسال کننده نمی تواند کوین را بازیابی کند. بسیاری از افراد می توانند از این طریق دیگران را فریب دهند؛ از آنجا که هیچ بازپرداختی وجود ندارد، به راحتی می توان برای خرید و فروشی تراکنش انجام داد که در ازای آن هیچ محصول یا خدماتی ارائه نشده است.

آینده برای ارزهای دیجیتال چگونه خواهد بود؟

با وجود گسترش سریع فناوری و ارتباطات در نیم قرن اخیر، انتقال ارز برای خرید و فروش کالا مهمترین و ماندگارترین تغییر در نظام پولی بین المللی بوده است. در سال 2008، این معمای ساتوشی ناکاموتو بود که White Paper (گزارشی دقیق و معتبر) بیت کوین را منتشر کرد و ایده استفاده از ارزهای دیجیتال رمزنگاری شده و غیرمتمرکز را به عنوان جایگزینی برای پول های فیزیکی که مورد پذیرش دولت باشد، مطرح کرد.

تعداد افرادی که ارزهای رمزپایه را مورد پذیرش قرار می دهند به طور پیوسته رو به افزایش است اما هنوز هم اکثریت مردم این مفهوم را جدید و غیرقابل اعتماد می دانند؛ در نتیجه به همان روش قدیم پیش می روند.

برای اینکه ارزهای رمزپایه بیشتر مورد استفاده قرار گیرند، ابتدا باید مقبولیت گسترده ای بین مصرف کنندگان پیدا کنند. با این حال، احتمالاً پیچیدگی نسبی آن ها در مقایسه با پول های معمولی (فیزیکی) اکثر مردم را منصرف می کند که این مسئله در مورد افرادی که با تکنولوژی ارتباط خوبی دارند کمی متفاوت است.

ارز رمزنگاری شده برای تبدیل شدن به بخشی از سیستم اصلی مالی، باید معیارهای مهمی را داشته باشد؛ برای مثال، لازم است از نظر ریاضی پیچیده باشد (برای جلوگیری از تقلب و حملات هکر) اما در عین حال درک آن برای کاربران آسان باشد، غیرمتمرکز باشد اما از دارایی کاربران محافظت کند، امتیاز ناشناس ماندن کاربر را بدون ایجاد فرصت برای فرار مالیاتی فراهم کند و در نهایت به هیچ عنوان بستری مناسب برای پول شویی و سایر فعالیت های بر هم زننده هنجارهای اجتماعی نباشد. داشتن این معیارها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

برخی از محدودیت هایی که ارزهای رمزپایه در حال حاضر با آن روبرو هستند؛ مانند این واقعیت که دارایی الکترونیکی اشخاص می تواند در اثر خرابی رایانه به کلی نیست و نابود شود، یا اینکه حساب مجازی شخص توسط هکر مورد حمله قرار بگیرد، ممکن است به مرور با پیشرفت های فنی برطرف شود.

پیش بینی این که در آینده دقیقاً چه بر سر ارزهای دیجیتال می آید کمی دشوار و تا حدودی غیرممکن است.

بسیاری از اتفاقاتی که در دنیای امروز در حال رخ دادن است از قبل پیش بینی نشده است اما تاثیرات زیادی بر اقتصاد، سیاست و شرایط مردم مناطق مختلف کره زمین دارد.

ما برای پاسخ به سوالات مطرح شده در خصوص آینده ارزهای دیجیتال به سراغ تحلیل و پیش بینی های افرادی می رویم که از علم و تجربه کافی در این حوزه برخوردارند.

آیا دنیای جدید و شجاعانه تری در راه است؟

از نظر تئوری ارزهای رمزپایه با پشتیبانی پلتفرم بلاک چین با حذف نفوذ دولت ها و بانک های مرکزی، می توانند کنترل پول را از موسسات خارج کرده و در اختیار مردم قرار دهد.

با وجود پتانسیل ذاتی ارزهای رمزنگاری شده، این ارزها در دهه اول خود سبب رخ دادن اتفاقات غیرمنتظره و ناخوشایندی شده است.

برای مثال، برخی از بنگاه داران بی توجه به اصول اخلاقی، سرمایه گذاران نا امن و دیگر افرادی که فرصت های موجود را در جهت منفی به کار گرفتند در واقع درک عموم مردم از این دارایی نوپا را تغییر داده اند.

حباب رمزنگاری سال 2017 مطمئناً کمکی نکرد، زیرا سوداگران و پیشنهادات اولیه سکه (ICO) از این فرصت استفاده می کردند که به سرعت سود خود را کسب کنند که این کار اغلب به ضرر سرمایه گذاران ساده لوح تمام می شود.

خوشبختانه، از آن زمان تمرکز بیشتری روی ارزهای رمزنگاری شده به عنوان یک دارایی سوداگرانه گذاشته شد که شامل تلاش برای حل بسیاری از مسائلی که مصرف کنندگان و مشاغل جهانی با آن روبرو هستند، از حواله های مرزی سریع تر و ارزان تر گرفته تا عملیات های بانکی بدون حضور در بانک بوده است.

با این حال، بیشتر مردم عادی هنوز در مورد استفاده از ارزهای رمزپایه در زندگی روزمره خود با موانع قابل توجهی روبرو هستند و اگر قرار باشد که ارز دیجیتال به جریان اصلی دستیابی کند و به عنوان سیستم پولی غالب جایگزین شود باید این موانع را از سر راه بردارد و برای مشکلاتی که در هر قسمت پیش می آید راه حل مناسب پیدا کند.

چرا کشورها اکنون بیش از هر زمان دیگری در حال راه اندازی ارزهای دیجیتالی بانک مرکزی هستند؟

از سال 2020 به طور قطع به عنوان سالی عجیب یاد خواهد شد، سالی که با ویروس COVID-19 زندگی بسیاری از مردم را در سراسر جهان از بسیاری از جهان از جمله اقتصاد تحت الشعاع قرار داد و برای عده زیادی روزهای سختی را رقم زد.

برای مردم ایران تحریم های ظالمانه ایالات متحده آمریکا، گرانی سرسام آور اجناس و پایین آمدن قدرت خرید از دشواری هایی است که در این سال با آن دست و پنجه نرم می کنند.

با این وجود، سال 2020 به احتمال زیاد به عنوان آغاز یک دوره مالی جدید در تاریخ ثبت خواهد شد: دوره ای که ماهیت اصلی آن دیجیتال است. به طور خاص، ممکن است از آن به عنوان سالی که ارزهای دیجیتالی بانک مرکزی یا CBDC به طور جدی وارد گفتگوی سیاست مالی بین المللی می شوند، یاد شود.

تقریباً به نظر می رسد که کشورها و یا نهادهای بین المللی دیگر از مطالعه، برنامه آزمایشی، اکتشاف یا گزارش نحوه کار CBDC در حوزه قضایی خود خبر دهند.

علاوه بر چین، که چندین سال پیش از آغاز عرضه ارز دیجیتال ملی خود خبر داد، چندین کشور دیگر نیز از برنامه های خود برای راه اندازی ارزهای دیجیتال خبر داده اند. باهاما به تازگی به یکی از اولین کشورهای جهان تبدیل شده است که به طور رسمی CBDC را راه اندازی کرده که به دلار شن (Sand Dollar) ​​نامگذاری شد.

همین هفته، رئیس بانک مرکزی لبنان گفت که این کشور در حال آماده سازی برای راه اندازی ارز دیجیتال در سال 2021 است.

ارزهای دیجیتال بانک مرکزی در آینده چه تغییرات مثبتی را در پی دارند؟

توسعه ارز بانک مرکزی به نوآوری کمک می کند که اجازه می دهد معاملات جهانی با سرعت بیشتری انجام شود: بانک ها، کارگزاران، مدیران دارایی و شرکت های Fortune 500 باید در بازار جهانی رقابت کنند.

فعالان بازار دیگر تاخیر ساعتی را برای تسویه معاملات تحمل نخواهند کرد چه رسد به روزها تاخیر. در دنیای دیجیتال که تصمیمات تجاری در یک ثانیه یا کمتر اتفاق می افتد، انتظار می رود که در دسترس بودن وجوه نیز از آن پیروی کند.

ارزهای بانکی می توانند برخی از نواقص فعلی پول سنتی اعم از بهبود دسترسی، سرعت، هزینه، شفافیت و امنیت را برطرف كنند. ارزهای بانکی همچنین می توانند کمک کنند تا اقتصادهای دیجیتال برای تأمین نیازهای پرداختی خود آماده شوند زیرا استفاده از پول نقد به تدریج کاهش می یابد.

آیا در صورت رواج بیشتر ارزهای دیجیتال تصمیمی برای کار کردن با این ارزها دارید؟